دوست خوبم سلام؛ من شایان مامندی هستم مشاور تحصیلی از سایت بخون و در این مقاله کنار شما خواهم بود با بررسی موضوع استرس کنکور و راهکارهای کاهش استرس در سال کنکور. موضوع استرس خواه یا ناخواه در سال کنکور برای داوطلبان کنکور و والدین آنها ممکن است دردسر ساز شود، در این مقاله ابتدا دلایل ایجاد استرس در سال کنکور را بررسی خواهیم کرد و سپس چندین راه‌کار که حاصل تجربه شخصی من در بحث مشاوره است را در اختیارتان قرار خواهم داد و امیدوارم با اجرای صحیح این نکات مبارزه با استرس کنکور برای شما عزیزان عملی شود.
تا پایان این مقاله با من همراه باشید و در هر بخش دچار سوال یا ابهامی شدید سریعا از طریق نظرات مطرح کنید تا شما عزیزان را راهنمایی کنم.
دلایل ایجاد استرس در سال کنکور چیست؟
موضوع استرس در هر بازه زمانی و برای هر فردی ممکن است متفاوت باشد؛ اما استرس سال کنکور تقریبا به دلایل زیر ایجاد می‌شود که به بررسی هر کدام خواهیم پرداخت.
فشار والدین و خانواده در ایجاد استرس
اولین عامل فشاری است که در وهله اول از سمت خانواده و در وهله‌های بعدی از سمت فامیل و اقوام ممکن است وارد شود. خانواده کنکوریها به‌دلیل ارزشی که برای آینده فرزندان خود قائل هستند ممکن است ناخواسته باعث ایجاد فشار کنکور شوند و این فشار تبدیل به استرس و اضطراب شود. بدترین نوع این استرس از طریق “مقایسه کردن” ایجاد می‌شود؛ معمولا هر خانواده‌ای یک فرد درس خوان فامیل که داوطلب کنکور است یا قبول شده است را با فرزند خود مقایسه می‌کند و این موضوع علاوه بر ایجاد فشار ممکن است باعث شکستن غرور داوطلب نیز شود.
پس اگر والدین یک کنکوری هستید لطفا حواستان به این موضوع باشد زیرا عده زیادی از داوطلبان شاید به‌صورت ظاهری نشان ندهند چه‌قدر بحث مقایسه آزار دهنده میباشد اما فشار و استرس زیادی برای آنها به بار خواهد آورد. در این بخش از شما عزیزان دعوت می‌کنم با استفاده از لینک‌های زیر از سایر محتواهای سایت بخون دیدن کنید:
- ترتیب خواندن مباحث دروس کنکور تجربی
- دمنوش برای استرس کنکور
- ضرایب دروس کنکور
- روش بیست گرفتن در امتحان نهایی
- مدیریت زمان آزمون
- فیلم سینمایی انگیزشی کنکور
- ترک اعتیاد به مجازی و موبایل در سال کنکور
دوری از تفریح و استراحت
مدت زمان آماده شدن برای کنکور کم است و معمولا داوطلبان نیز از سال آخر یعنی سال دوازدهم شروع به مطالعه می‌کنند؛ قرار گرفتن در وضعیت یک کنکوری، کاهش استراحت و تفریح و ترس از زمان کم دومین عامل ایجاد اضطراب سال کنکور است. یادتان باشد که یک داوطلب کنکور ربات نیست و قرار نیست کل سال را مشغول مطالعه و درس خواندن باشد، به تفریح و استراحت نیز نیاز دارد؛ اما مهم این است که نه استراحت به درس لطمه وارد کند و نه درس به استراحت لطمه وارد کند.
عدم اعتماد به‌نفس
این موضوع بیشتر برای داوطلبانی اتفاق می‌افتد که زمان زیادی برای مطالعه اختصاص می‌دهند اما همواره ته دل آنها یک ترس از شکست و عدم موفقیت وجود دارد و در واقع اعتماد کافی را به خود ندارند که از پس این مسیر برمی‌آیند؛ یادتان باشد ترس از شکست در ابتدای هر کاری وجود دارد و کاملا عادی است، حتی فردی که قرار است ماشین بخرد، قبل از خرید آن استرس دارد که نکند روزی با آن تصادف کند، پزشکی که اولین جراحی خود را انجام می‌دهد ترس این را دارد که جراحی موفقیت آمیز نباشد و …
مهم اینجاست که آیا اجازه می‌دهید این ترس به شما غلبه کند یا شما به آن غلبه کنید؟ اگر استرس به شما غلبه کند ممکن است بعد از مدتی دست بردارید و تا سال‌های سال حسرت اینکه شاید اگر تلاش می‌کردید موفق می‌شدید بر دل شما بماند.
در چنین شرایطی من همیشه یک توصیه دارم؛ بدترین حالت ممکن در این مسیر، قبول نشدن و شکست است، اگر درس نخوانید و قبول نشوید حسرت دیدن موفقیت خود بر دلتان خواهد ماند و باید افسوس موفقیت هم‌کلاسی‌های خود را بخورید و اگر درس بخوانید و موفق نشوید حداقل این حسرت با شما نخواهد بود و می‌دانید تلاش کردید و نشد، سال بعد بهتر و با انگیزه‌تر تلاش خواهید کرد.
تاثیر شرایط محیطی در ایجاد اضطراب کنکور
- فلان موسسه در تبلیغات خود گفته اگر از پکیج ما استفاده نکنید قبول نمی‌شوید…
- در آزمون تراز زیر 6 هزار امیدی برای قبولی ندارد…
- موفقیت فقط مخصوص افرادی است که سهمیه دارند…
- برای موفق شدن در کنکور باید n میلیون هزینه کنید…
این جملات را ممکن است بارها شنیده باشید که آنها را در دسته شرایطی محیطی قرار می‌دهیم و ممکن است باعث ایجاد اضطراب سال کنکور شوند. بحث مافیای کنکور را همه ما شنیده‌ایم و به‌دلیل عدم نظرات در این بخش، هر کسی حتی یک چوپان هم می‌تواند با کمی پرستیژ خود را به عنوان یک مشاور و یا مدرس و … جا بزند و حتی به خود لقب دکتر بدهد… در کل نباید درگیر این قضایا شوید و روی شما تاثیر بگذارند، با شنیدن جملات فوق و امثالهم اولین چیزی که باید به آن فکر کنید این است که یک رتبه برتر واقعی هیچ وابستگی به هیچ منبع یا موسسه‌ای ندارد.
تاثیر نگاه به آینده در ایجاد استرس
آینده هم یکی از عوامل مهم ایجاد استرس و اضطراب کنکور میباشد. هدف ما از کنکور دادن رسیدن به یک رتبه و رشته خوب است و به‌دنبال شروع مسیری که آینده ما را از نظر درآمد و شغل تضمین کند. همین موضوع و تصور کردن آینده می‌تواند باعث ایجاد انبوهی از استرس و اضطراب شود. دوستان خوبم تا اینجا به بررسی 4 عامل ایجاد استرس برای یک کنکوری پرداختیم؛ اما از اینجا به بعد به سراغ موضوع اصلی یعنی راه‌حل کنترل استرس کنکور خواهیم رفت.
مبارزه با استرس در سال کنکور
در این بخش تمرینات ساده‌ای که با کمک آنها می‌توانید از اضطراب کنکور دوری کنید را در اختیارتان قرار خواهم داد. ممکن است بعضی از این تمرینات از نظر شما مسخره باشد و تا الان انجام نداده باشید، اما مطمئن باشید با یک ماه استفاده از این روش‌ها تاثیر مفید آنها را مشاهده خواهید کرد. قبل از ادامه از شما دعوت می‌کنم از طریق لینک‌های زیر سایر محتواهای ارزشمند و مرتبط را از سایت بخون مطالعه کنید:
- روش خلاصه‌نویسی برای کنکور
- چگونه برای کنکور درس بخوانیم
- روش تحلیل آزمون
- چگونه تراز آزمون را بالا ببریم
- اصول برنامه‌ریزی کنکور
- دام‌های تستی کنکور
- آیا سوالات کنکور لو می‌رود؟
مدیتیشن برای دور کردن استرس کنکور
مدیتیشن یکی از روش‌هایی است که برای تسکین و آرامش ذهن و روان انجام می‌شود و بسیار آسان است. کافیست روزانه 20 دقیقه از زمان خود را به انجام این کار اختصاص دهید. در یک اتاق آرام قرار بگیرید و تمامی حواس‌پرتی‌ها مانند موبایل را از خود دور کنید. کاملا عادی روی زمین بنشینید و تمام تمرکز خود را روی تنفس خود قرار دهید. بدن خود را در راحت‌ترین حالت ممکن قرار دهید، چشمان خود را ببندید و دم و بازدم عمیق و طولانی انجام دهید.
انجام مدیتیشن علاوه بر مهار کردن استرس در سال کنکور، به راحت خوابیدن شما نیز کمک خواهد کرد.
تاثیر تمرینات ورزشی در کاهش استرس
یک دیدگاه اشتباه در سال کنکور وجود دارد که تنها کار یک داوطلب باید درس خواندن باشد؛ این دیدگاه از نظر شخص من بسیار اشتباه است و فقط یک ربات قادر به انجام این کار است. یکی از روش‌های کنترل استرس، انجام فعالیت‌های ورزشی مانند پیاده‌روی و باشگاه میباشد؛ فردی که ورزش را در برنامه روزانه خود قرار می‌دهد مطمئنا حال و هوای بهتری نسبت به فردی دارد که اصلا سمت ورزش نمی‌رود.
توصیه می‌کنم اگر امکان رفتن به باشگاه را دارید هر هفته 3 جلسه یک ساعته را برای تمرینات باشگاهی اختصاص دهید که علاوه بر کاهش استرس سال کنکور در تناسب اندام و جلوگیری از چاقی نیز موثر است. اگر فردی هستید که امکان رفتن به باشگاه را ندارید می‌توانید هر روز صبح 20 الی 30 دقیقه از زمان خود (ترجیحا صبح زود) را به پیاده‌روی و دویدن اختصاص دهید. ورزش با افزایش هورمون‌هایی مانند اندورفین و سروتونین که هورمون‌های خوشحالی هستند و کاهش هورمون‌های استرس‌زا مانند کورتیزول، روحیه بهتری به شما می‌دهد و استرس را از شما دور خواهد کرد.
کاهش کافئین مصرفی روزانه
قهوه، انرژی‌‌زا و قرص کافئین مواردی هستند که در میان کنکوریها برای کاهش خستگی و خواب‌آلودگی استفاده میشوند اما یادتان باشد کافئین با افزایش ضربان قلب، سطح انرژی بدن شما را افزایش خواهد داد و در عوض با افزایش ضربان گیرنده‌های بتا (در بخش بعدی بررسی خواهد شد) تحریک میشوند و می‌توانند اضطراب و استرس را با خود به همراه بیاورند. پس اگر از کافئین استفاده می‌کنید و استرس دارید، حواستان به مقدار مصرفی آن باشد؛ می‌توانید به جای آن از قهوه‌هایی با کافئین کمتر یا انواع دمنوش گیاهی استفاده کنید.
مسدودسازی گیرنده‌های بتا برای کاهش استرس
در سطح سلولی قلب گیرنده‌هایی به نام “بتا یک” وجود دارد که هرگونه تحریک آنها موجب افزایش ضربان و ایجاد تپش و به‌دنبال آن ایجاد استرس خواهد شد؛ برای رفع استرس در این حالت از داروهای بتا بلاکر استفاده می‌شود که با مسدود کردن این گیرنده‌ها تپش و ضربان کنترل می‌شود و به‌دنبال آن استرس کاهش می‌یابد. یکی از انواع بتا بلاکرها، قرص‌های پروپرانول (پروپرانولول) هستند، اما توجه کنید ما مصرف هیچ دارویی را به هیچ فردی توصیه نمی‌کنیم، زیرا ممکن است دارای عوارض غیر قابل جبرانی باشد و توصیه می‌شود قبل از مصرف حتما با یک پزشک یا متخصص مشورت کنید و مقاله تاثیر قرص پروپرانول در کاهش استرس کنکور را نیز مطالعه کنید.
دوستان عزیزم به پایان مقاله کنترل استرس سال کنکور رسیدیم و سعی کردم کامل‌ترین بررسی مربوط به عوامل ایجاد استرس کنکور و راه‌حل کاهش استرس کنکور را در اختیار شما عزیزان قرار دهم؛ برای دسترسی به سایر محتواهای رایگان سایت از لینک‌های زیر استفاده کنید:
