دوست خوبم سلام. من شایان مامندی هستم و امروز در سایت بخون با بررسی یک مقاله مهم درباره مفهوم ناحیه و قطب در انتخاب رشته کنار شما عزیزان هستم. زمان انتخاب رشته کنکور سراسری، در جداول مربوطه روبروی رشته‌های دانشگاهی مفاهیمی مانند گزینش قطبی و گزینش ناحیه‌ای را مشاهده می‌کنید. در کل دلیل اصلی استفاده از مفاهیم قطب و ناحیه در انتخاب رشته، اولا دسترسی ساده‌تر داوطلبان به رشته‌های دانشگاهی مد نظرشان و ثانیا ایجاد عدالت آموزشی است.
مهمترین نکته‌ای که در این قسمت باید بدانید این است که شانس قبولی شما در رشته و دانشگاه بومی بالاتر از همان رشته در یک دانشگاه و محل غیر بومی است.
تا پایان این مطلب با من همراه باشید و به‌خصوص بخش آخر را به‌صورت کامل بررسی کنید زیرا شانس و سهمیه قبولی در رشته‌های کنکور بر اساس نوع گزینش بررسی شده و توجه به آن باعث می‌شود در چینش رشته‌ها دقت بالاتری به کار ببرید و شانس قبولی خود را افزایش دهید.
منظور از تقسیم رشته‌های دانشگاهی به کشوری و بومی چیست؟
رشته‌های دانشگاهی به دو دسته بومی و کشوری تقسیم‌بندی می‌شوند؛ گزینش کشوری برای بعضی از رشته‌های مانند دکترای پیوسته بیوتکنولوژی است و فقط در بعضی از دانشگاه‌های کشور وجود دارند. به جز رشته‌های کشوری، سایر رشته‌های دانشگاهی در ردیف رشته‌هایی که گزینش آنها بومی است قرار می‌گیرند. رشته‌های بومی خود به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- رشته‌های استانی
- رشته‌های ناحیه‌ای
- رشته‌های قطبی
توجه کنید که نوع گزینش در دوره‌های “مجازی غیر انتفاعی، پردیس خودگردان و شهریه پرداز (رشته‌های علوم پزشکی)” و همچنین دانشگاه آزاد اسلامی در رشته‌های “پزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی و دامپزشکی” به‌صورت کشوری و بدون بومی گزینی است. در دوره روزانه گزینش بر اساس رشته متفاوت است و می‌تواند کشوری یا بومی باشد و اما در دوره‌های “شبانه، غیر انتفاعی و پیام‌نور” نوع گزینش بومی است.
منظور از ناحیه در انتخاب رشته چیست؟
اگر دفترچه انتخاب رشته را باز کنید، بعضی از رشته‌ها را مشاهده می‌کنید که در بین استان‌های y ،x، و z که نزدیک به هم هستند، فقط در استان x ارائه می‌شوند؛ به این نوع رشته‌ها، رشته‌های ناحیه‌ای گفته می‌شود. به عبارت دیگر رشته‌هایی که در تمام استان‌های کشور ارائه نمی‌شوند و فقط در چند استان قرار دارند رشته‌های ناحیه‌ای نامیده می‌شوند. چند استان که کنار هم قرار می‌گیرند یک ناحیه را تشکیل می‌دهند و کل کشور به 9 ناحیه تقسیم شده است که در ادامه لیست آنها را بررسی می‌کنیم.
قبل از ادامه این مقاله از شما عزیزان دعوت می‌کنم سایر مقالات مربوط به انتخاب رشته را از همین سایت مطالعه کنید که اطلاعات مفیدی را کاملا رایگان در اختیارتان قرار داده‌ایم:
منظور از قطب در انتخاب رشته چیست؟
در بخش قبلی رشته‌هایی را بررسی کردیم که در در میان چند استان نزدیک به هم فقط در یکی از استان‌ها قرار دارند؛ از ترکیب چند استان هم‌جوار یک ناحیه ایجاد می‌شود. حال فرض کنید چند ناحیه مانند a, b و c داریم؛ رشته‌ای مانند فیزیوتراپی در میان این چند ناحیه فقط در ناحیه b ارائه می‌شود. به این نوع رشته‌ها، رشته‌های قطبی می‌گویند و از کنار هم قرار گرفتن چند ناحیه، 1 قطب تشکیل می‌شود. کل کشور به 5 قطب تقسیم شده که در ادامه لیست دقیق آنها را بررسی خواهیم کرد.
نکته مهم: قطب 5 فقط از یک ناحیه تشکیل شده است.
تفاوت گزینش قطبی و ناحیه‌ای در انتخاب رشته چیست؟
گزینش قطبی و ناحیه‌ای هر دو زیرمجموعه‌های گزینش بومی هستند؛ تفاوت آنها در رشته‌های انتخابی داوطلب است. رشته‌ای مانند فیزیوتراپی در تمامی دانشگاه‌ها ارائه نمیشود و برای اینکه عدالت آموزشی برای کل کشور برقرار شود این دسته‌بندی صورت گرفته تا داوطلب بتواند شانس قبولی در رشته مد نظر خود را داشته باشد.
اما اگر بخواهیم ریزتر تفاوت گزینش قطبی و ناحیه‌ای را بررسی کنیم باید بدانید که شانس شما برای قبولی در رشته‌های ناحیه‌ای (ناحیه خود داوطلب) بالاتر از رشته‌های قطبی است. در رشته‌های ناحیه‌ای تعداد داوطلبان کمتر است و شانس قبولی بین داوطلبان همان ناحیه تقسیم می‌شود.
اما در رشته‌های قطبی باتوجه به اینکه تعداد داوطلبان بالاتر است (داوطلبان چند ناحیه یک قطب را تشکیل می‌دهند) قاعدتا رقابت نیز سخت‌تر خواهد شد.
نقشه ناحیه و قطب در کنکور
در تصویر بالا می‌توانید نقشه ناحیه و قطب در کنکور را مشاهده کنید. طبق همین نقشه اگر قصد داشته باشیم یک دسته‌بندی از نواحی و قطب‌های ایران ارائه دهیم به دسته زیر می‌رسیم:
- ناحیه 1: البرز، تهران، زنجان، سمنان، قزوین، قم و مرکزی.
- ناحیه 2: آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل.
- ناحیه 3: اصفهان، چهارمحال و بختیاری و یزد.
- ناحیه 4: سیستان و بلوچستان و کرمان.
- ناحیه 5: بوشهر، فارس، کهگیلویه و بویراحمد و هرمزگان.
- ناحیه 6: کردستان، کرمانشاه و اردبیل.
- ناحیه 7: ایلام، خوزستان و لرستان.
- ناحیه 8: خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی.
- ناحیه 9: گلستان، گیلان و مازندران.
تا اینجا دسته‌بندی ناحیه‌های ایران را بررسی کردیم، در بالا نیز اشاره کردیم که هر چند ناحیه یک قطب را تشکیل می‌دهند که دسته‌بندی آنها به‌صورت زیر است:
- قطب 1: ناحیه 1 و 9.
- قطب 2: ناحیه 8 و 4.
- قطب 3: ناحیه 2 و 6.
- قطب 4: ناحیه 3 و 7
- قطب 5: ناحیه 5.
با بررسی همین بخش و در نظر داشتن رشته‌های مدنظر خود، می‌توانید متوجه شوید که شانس قبولی شما در کدام دانشگاه‌ها بالاتر است. قبل از ادامه مطلب توصیه می‌کنم مقالات مربوط به معرفی رشته‌های مهم دانشگاهی را از همین سایت و لینک‌های زیر بخوانید که اطلاعات به شدتی مفیدی در اختیارتان قرار داده‌ایم:
- معرفی رشته پزشکی
- معرفی رشته دامپزشکی
- معرفی رشته داروسازی
- معرفی رشته دندان‌پزشکی
- معرفی رشته فیزیوتراپی
- معرفی رشته مامایی
- معرفی رشته مهندسی شیمی
- معرفی رشته مهندسی کامپیوتر
- معرفی رشته عمران
نکته مهم درباره نوع گزینش رشته‌ها برای انتخاب رشته
در بخش‌های قبلی درباره شانس قبولی در رشته‌ها صحبت کردیم که برای رشته‌های بومی منطقه خود شانس قبولی بالاتری نسبت به رشته‌های غیر بومی دارید. اما دلیل این موضوع چیست؟ داستان از این قرار است که برای قبولی در رشته‌های پرمتقاضی 60 درصد پذیرش به‌صورت بومی انجام می‌شود یعنی مخصوص داوطلبان بومی آن منطقه است و 40 درصد به‌صورت آزاد یا غیر بومی.
درباره سایر رشته‌ها پذیرش به‌صورت 80 و 20 درصد است. یعنی 80 درصد پذیر مخصوص داوطلبان بومی و 20 درصد پذیرش برای داوطلبان غیر بومی درنظر گرفته شده است.
دوستان خوبم به پایان مقاله “قطب و ناحیه در انتخاب رشته کنکور” رسیدیم. امیدوارم اطلاعات کافی به‌دست آورده باشید و با رعایت این موضوع در چینش رشته‌ها بتوانید یک انتخاب رشته اصولی انجام دهید. برای دسترسی به بانک اطلاعاتی مربوط به انتخاب رشته، معرفی رشته و همچنین کارنامه‌های قبولی توصیه می‌کنم از لینک‌های زیر استفاده کنید:
