در این مقاله از سری مقالات معرفی رشته‌های دانشگاهی، نوبتی هم باشد نوبت معرفی کامل رشته مامایی است. رشته مامایی که از زیرمجموعه‌های رشته علوم پزشکی است، بعنوان یکی از انتخاب‌های اصلی داوطلبان کنکور تجربی در زمان انتخاب رشته نیز تلقی میشود. اما متأسفانه گاهی به دلیل وجود تعاریف اشتباه، این رشته با شکل قدیمی ماما و متخصص زنان و زایمان اشتباه گرفته میشود.
اما اگر شما نیز می‌خواهید به این تعاریف اشتباه خاتمه داده و اطلاعات مفصل‌تری در مورد رشته مامایی کسب کنید، با این مقاله از سایت بخون، همراه ما بدانید. در این مطلب تمام موارد مورد نیاز شما برای آشنایی با رشته مامایی اعم از: معرفی رشته مامایی و بازارکار، شرایط پذیرش با ازمون و بدون کنکور، مراحل تحصیل، درآمد و .. آماده شده است پس تا انتها مطلب همراه ما بمانید ..
رشته مامایی چیست؟
رشته مامایی رشته‌ای است از زیرمجموعه رشته‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت که با شرکت در کنکور سراسری علوم تجربی میتوان انتخاب رشته کرد. رشته مامایی به دلیل نقش گستره‌ای که در جامعه دارد، در بعضی منابع بعنوان یک شغل مقدس و روح‌بخش یاد شده است.
در زمان‌های قدیم که هنوز علم پزشکی پیشرفت چندانی نداشت، معمولأ بانوانی بودند که در هنگام وضع حمل زنان باردار به آن‌ها کمک کرده و فرزندشان را به دنیا می‌آوردند. اما امروزه رشته مامایی کاملأ متفاوت از این قضیه است! چرا که امروزه ماما به کسی اطلاق میشود که مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد مامایی را دریافت کرده و موفق به اخذ پروانه رسمی مامایی از مراجع ذی ربط شده است.
اما در بسیاری از موارد افراد، این رشته را با رشته زنان و زایمان نیز اشتباه گرفته و در صدد راهی برای ورود به این تخصص می‌باشند! باید به خدمتتان عرض کنیم که رشته زنان و زایمان یک رشته مختص در دوره کارشناسی نیست! بلکه متخصصان زنان و زایمان بعد از گذراندن دوره 7 ساله پزشکی عمومی، در آزمون تخصص شرکت کرده و در صورت قبولی از رشته زنان و زایمان بعد از گذراندن 4 سال تخصص دستیاری، به مدرک تخصص زنان و زایمان نائل گشته و مدرک دکتری تخصصی خود را دریافت میکنند.
اما اگر بخواهیم به طور کلی وظایف یک ماما در حیطه شغلی خود را برشماریم عبارت هستند از:
- یکی از وظایف مهم ماما نقش مشاوره‌ای او در جامعه است. یک کارشناس مامایی باید در وهله اول بتواند مشاوره و آموزش بهداشت نه تنها به بانوان بلکه به تمام اعضا یک خانواده ارائه دهد.
- مشاوره و آموزش نکات سلامتی به بانوان و دختران در سنین بلوغ و باروری از دیگر وظایف ماما محسوب میشود.
- انجام مشاوره و راهنمایی‌های قبل و بعد از ازدواج نیز بعهده ماما میباشد.
- کلیه مراقبت‌های بانوان اعم از قبل، حین و بعد از بارداری بانوان بعهده ماما میباشد.
- شناخت عوامل خطرزا در حین بارداری و بیماریهای مربوط به زنان را یک ماما باید با انجام اقدامات لازم انجام دهد و اگر در مسیر درمان نیاز به جراحی یا تخصص ویژه‌ای باشد، به متخصص زنان و زایمان ارجاع دهد.
- انجام زایمان‌های طبیعی بعهده ماما است اما اگر به دلایلی یا با خواسته خود فرد نیاز به انجام عمل‌های سزارین باشد، ماما فرد را به متخصص زنان و زایمان ارجاع می‌دهد.
- همچنین مراقبت‌های اولیه از مادر، نوزاد و کودکان تا 6 سالگی از دیگر وظایف یک کارشناس مامایی به حساب می‌آید.
- و …
پس در واقع کسانی که قصد تحصیل در رشته مامایی را دارند باید همه جوانب آن را سنجیده و سختی‌های آن را به جان خرند. دانشجویان مامایی از دوران کارآموزی و بعد از فارغ‌التحصیلی در زمانی که وارد بازار کار شدند، با بیماران و افراد زیادی سروکار خواهند داشت پس باید صبر و حوصله زیادی داشته باشند.
همچنین ماماها معمولأ با خون و خون‌ریزی همیشه دست و پنجه نرم میکنند پس، باید از روحیه قوی‌ای برخوردار باشند. بعلاوه اکثر ماماها به دلیل کار زیاد و شیف‌های شبانه در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی خستگی‌های مفرطی را تجربه میکنند. بنابراین باید از توان بدنی بالا برخوردار بوده و تحمل بی‌خوابی داشته باشند.
نحوه پذیرش رشته مامایی در دانشگاههای ایران به چه صورت است؟
ادامه تحصیل در رشته مامایی در دانشگاههای ایران صرفأ با شرکت در کنکور سراسری و کسب تراز قبولی دانشگاههای سراسری و آزاد امکان‌پذیر است. همان‌طور که می‌دانید، رشته مامایی جزو زیرگروهان مجموعه علوم پزشکی بوده و برای کسب رتبه قبولی باید داوطلبان در کنکور سراسری علوم تجربی شرکت کنند.
پس از برگزاری آزمون سراسری تجربی و انتخاب رشته مامایی، دانشگاهها از بین متقاضیان واجد شرایط خانم، دانشجو می‌پذیرد. اما به دلیل وجود رقابت تنگاتنگ و ظرفیت کم دانشگاهها نسبت به متقاضیان، بسیاری از افراد پس از ناکامی در کنکور به دنبال راه‌های میان‌بر برای پذیرش در سایر دانشگاهها می‌گردند. البته باید بدانید که رشته مامایی فقط در دانشگاههای سراسری و آزاد پذیرش دانشجو دارد. اگر بخواهیم به صورت کامل دسته‌بندی کنیم، این دانشگاهها عبارتند از:
- دانشگاه سراسری روزانه
- دانشگاه سراسری نوبت دوم (شبانه _ شهریه‌پرداز)
- دانشگاه پردیس خودگردان یا بین‌الملل سراسری
- دانشگاه آزاد اسلامی
- دانشگاه پردیس خودگردان آزاد اسلامی
رشته مامایی بدون کنکور
امروزه تقریبأ 85 درصد از رشته‌های دانشگاهی به صورت بدون کنکور در دانشگاهها ارائه می‌شوند. در این رشته‌ها، پذیرش دانشجویان براساس سوابق تحصیلی داوطلب بوده و علاقه‌مندان برای ثبت‌نام باید به دانشگاه مقصد مراجعه کرده و از شرایط مطلع شوند.
برخی از رشته‌های پیراپزشکی در دانشگاهها پذیرش دانشجو دارند، اما هیچ یک از رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، فیزیوتراپی و از جمله رشته مامایی پذیرش بدون کنکو در هیچ یک از دانشگاهها به صورت بدون کنکور پذیرش ندارد. اما شاید این سوال پیش آید که چرا در بعضی منابع اعلام کردهاند رشته مامایی بدون کنکور وجود دارد!
قضیه از این قرار بود که در سالهای 94 تا 97 بنا به صلاح‌دید وزارت بهداشت به منظور تأمین و جبران کمبود نیرو انسانی ماما در مناطق محروم، کم برخوردار و در بعضی از روستاها، طرح پذیرش رشته مامایی اجرا شد. البته اجرا این طرح نیز منوط به شروطی مانند بومی گزینی بوده است. در واقع، در آن دوره داوطلبانی که تمایل به پذیرش بدون کنکور رشته مامایی بودند، باید جزو آن مناطق بوده و براساس سوابق تحصیلی امتیاز حد نصاب را کسب می‌کردند.
اما از سال 97 به بعد این طرح منقضی شد و رشته مامایی امروزه فقط با شرکت در آزمون سراسری پذیرش میگیرد. بنابراین هرگونه اطلاعات مربوط به آن سال‌ها بوده یا اساس کار سودجویان است. اگر هر گونه تغییراتی در نحوه گزینش دانشگاهها درباره رشته مامایی رخ دهد، از همین سایت متقابلأ اعلام خواهد شد.
رشته مامایی دانشگاه آزاد
دانشگاه آزاد یکی دیگر از دانشگاه‌هایی است که در ارائه رشته‌های پیراپزشکی پیشتاز بوده است. رشته مامایی جزو رشته‌های پر طرفداری است که در دانشگاه آزاد اسلامی نیز پذیرش دانشجو دارد. داوطلبانی که تمایل به ادامه تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی را داشته باشند، در زمان ثبت‌نام باید علاقه‌مندی خود به تحصیل در دانشگاه آزاد را در فرم ثبت‌نام کنکور اعلام کنند. اکثر واحدهای دانشگاهی آزاد اسلامی در رشته مامایی پذیرش دارند.
پذیرش در دانشگاه آزاد برای رشته مامایی همانند دانشگاههای سراسری فقط از طریق آزمون امکان‌پذیر است که داوطلبین پس از انتخاب رشته بنا به رتبه و ظرفیت دانشگاه، در ظرفیت خود دانشگاه آزاد یا پردیس خودگردان دانشگاه آزاد پذیرفته می‌شوند که البته پذیرش در پردیس آزاد مشروط به پرداخت شهریه بالاتری خواهد بود.
رشته مامایی دانشگاه آزاد بدون کنکور
همان‌طور که در مطالب فوق گفته شد، دانشگاه آزاد نیز مانند دانشگاه سراسری از بین رشته‌های پیراپزشکی مانند رشته مامایی پذیرش دانشجو دارد. پذیرش در این دانشگاه همانند دانشگاههای سراسری از طریق شرکت در کنکور سراسری است. هر مطلبی در مورد رشته مامایی بدون کنکور دانشگاه آزاد نیز ارائه شده است، مربوط به همان سالهای 94 تا 97 میباشد.
بنابراین متقاضیان و داوطلبان کنکور سراسری که قصد ادامه تحصیل در رشته مامایی دارند، باید برای کسب حد نصاب رتبه قبولی مامایی تلاش کرده و گول حرف‌های سودجویان را نخورند. همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، هرگونه تغییر در روند جذب دانشجو در رشته مامایی دانشگاهها اتفاق افتد، از طریق همین سایت اطلاع‌رسانی خواهد شد.
شهریه دانشگاه آزاد رشته مامایی
دانشگاه آزاد که یکی از معتبرترین دانشگاهها بعد از دانشگاه سراسری است و همان‌طور که می‌دانید، شرط اصلی ادامه تحصیل در این دانشگاه منوط به پرداخت شهریه است. در کل، شهریه دانشگاه آزاد به دو نوع شهریه ثابت و شهریه متغیر تقسیم میشود که شهریه ثابت بنا به سال ورود و تشخیص مدیرگروه تعیین میشود و شهریه متغیر براساس تعداد واحدهای نظری و عملی تعیین می‌گردد.
البته ناگفته نماند هرساله به میزان 15 تا 20 درصد به میزان شهریه این دانشگاه افزوده میشود. اما همچنان میزان شهریه دانشگاه آزاد کمتر از سایر مراکز آموزشی است. بنابراین اگر بخواهیم به طور کلی و براساس میزان شهریه سالهای پیش شهریه میانگینی را لحاظ کنیم، باید بگوییم شهریه دانشگاه آزاد برای رشته مامایی به میزان 6 تا 9 میلیون برای هر ترم اتخاذ شده است. برای اطلاع از رتبه لازم برای قبولی مامایی، به مقاله رتبه لازم برای قبولی مامایی مراجعه کنید.
مراحل تحصیل در رشته مامایی
برخلاف رشته‌های زیرمجموعه علوم پزشکی مانند پزشکی، دندانپزشکی و .. که در مقطع دکتری عمومی ارائه می‌شوند، رشته مامایی در مقاطع تحصیلی کاردانی، کارشناسی پیوسته، کارشناسی ارشد ناپیوسته و دکتری در داخل کشور ارائه میشود. اما در جواب دوستان عزیزی که سوال داشتند برای مامایی چند سال باید درس خواند؟ باید بگوییم، برای دوره کارشناسی 4 سال، برای دوره کارشناسی ارشد دو سال و در مقطع دکتری تخصصی نیز باید 4 سال دیگر درس خوانده شود.
دوره کاردانی مامایی چیست؟
کاردانی مامایی که طبق اعلام سازمان سنجش در دوره روزانه دانشگاههای سراسری پذیرش داشته است، شامل 2 سال تحصیلی و در حدود 4 ترم بوده است. البته پذیرش در دوره کاردانی دانشگاه سراسری بدون کنکور بوده و مربوط به همان سالهای 94 تا 97 است که وزارت بهداشت و درمان، پذیرش بدون کنکور رشته مامایی را در اولویت خود قرار داده بود. بد نیست بدانید در آن سال‌ها ظرفیت دانشگاههای روزانه برای پذیرش بدون کنکور رشته مامایی 30 نفر بوده است.
دوره کارشناسی مامایی
از سال 97 تا به امروز، پذیرش رشته مامایی همانند سایر رشته‌های پزشکی از دوره کارشناسی بوده است. اغلب افراد دوست دارند بدانند کارشناسی رشته مامایی چند سال است! یا بهتر بگوییم اگر می‌خواهیدبدانید دوره لیسانس مامایی چند سال است، در جواب باید گفت؛ 4 سال! در واقع، افراد بعد از اتمام دوران متوسطه دوم و با شرکت در کنکور سراسری، در صورت قبولی در رشته مامایی می‌توانند وارد دوره کارشناسی پیوسته مامایی شده و بعد از 4 سال لیسانس خود را دریافت کنند.
حال اگر بخواهید بدانید رشته مامایی چند ترم است، باید گفت؛ 8 ترم! یعنی دانشجویان مقطع لیسانس مامایی در طی 4 سال تحصیل خود، 8 نیم‌سال تحصیلی را خواهند گذراند. در واقع در جواب برخی دوستان که پرسیده بودند هر ترم مامایی چند ماهه! باید به خدمتتان عرض کنیم، هر ترم مامایی نیز مانند سایر رشته‌ها در حدود 4 ماه است.
در دوره کارشناسی، دانشجویان مامایی ملزم به گذراندن 135 واحد درسی نظری و عملی می‌باشند و علاوه‌بر فراگیری دروس تئوری، از ترم دوم وارد بیمارستان‌ها شده و دروس عملی خود را خواهند آموخت. دروس مامایی از 20 واحد دروس عمومی (مشترک بین همه رشته‌ها)، 20 واحد دروس پایه، 62 واحد دروس تخصصی و 16 واحد دروس دوره کارآموزی در عرصه ارائه شده است.
دروس ارائه شده در کارشناسی مامایی
دروس ارائه شده برای کارشناسی مامایی شامل دو دسته دروس پایه و دروس تخخصی میباشد که عبارتند از:
| نوع درس | نام دروس |
|---|---|
| دروس عمومی | مبانی نظری اسلام _ ادبیات فارسی _ اخلاق اسلامی _ زبان عمومی _ انقلاب اسلامی _ تربیت بدنی 1 و 2 _ تاریخ و تمدن اسلامی |
| دروس پایه | سلول‌شناسی و بافت‌شناسی _ ایمنی‌شناسی _ بیوشیمی _ میکروب‌شناسی نظری _ تشریح 1 و 2 _ انگل‌شناسی و قارچ‌شناسی _ میکروب‌شناسی عملی _ فیزیولوژی 1 و 2 |
| دروس تخصصی اجباری | آسیب شناسی عمومی و اختصاصی – نوزادان – اصول خدمات بهداشت جامعه – کارآموزی نوزادان – داروشناسی عمومی 1 – بیماری های کودکان – داروشناسی2 – کارآموزی بیماری های کودکان – اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان – نشانه شناسی و معاینات فیزیکی – کارآموزی اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان – کارآموزی نشانه شناسی و معاینات فیزیکی – آمار حیاتی – فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (1) – روان شناسی عمومی، روانشناسی زن و خانواده – فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (2) – اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماریها (بهداشت2) – فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (3) – زبان انگلیسی تخصصی – فیزیوپاتولوژی و بیماری های جراحی – اصول تغذیه مادر و کودک – کارآموزی بیماری های داخلی و جراحی – تاریخ، اخلاق، قوانین و حقوق در مامایی – ارتباطات، آموزش، بهداشت و مشاوره در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت 3) -حقوق و پزشکی قانونی در مامایی – بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت4) – کارآموزی و پزشکی قانونی در مامایی – مدیریت و ارتقاء کیفیت در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت5) – جنین شناسی – کارآموزی بهداشت باروری،مادر و کودک و تنظیم خانواده – ژنتیک – اصول روانپزشکی در مامایی – بارداری و زایمان 1 – بارداری طبیعی – اختلالات عملکرد جنسی – کارآموزی بارداری طبیعی – رادیولوژی، سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان – بارداری و زایمان 2 – زایمان طبیعی، ایمن و فیزیولوژیک و روش های کاهش درد زایمان – اصول مدیریت و کاربرد آن در مامایی – کارآموزی زایمان طبیعی – بیماریهای زنان و ناباروری – بارداری و زایمان 3 – بارداری و زایمان غیر طبیعی – کارآموزی بیماری های زنان – کارآموزی زایمان طبیعی و غیر طبیعی – بارداری و زایمان 4- بیماری های داخلی و جراحی در بارداری و زایمان |
| دروس تخصصی اختیاری | تغذیه در بیماری های مادر و کودک – درمان های تکمیلی و جایگزینی در مامایی – بیحسی و بیهوشی و احیاء در مامایی – طب سنتی و گیاه درمانی در مامایی – روش تحقیق و طراحی طرح تحقیق – بیولوژی تولید مثل – سیستم های اطلاع رسانی پزشکی(فن آوری اطلاعات در مامایی) – مدیریت اقتصاد بهداشت – رشد و تکامل – آموزش به بیمار و مراجعه کننده – آمادگی برای زایمان و زایمان فیزیولوژیک – تغذیه قبل، حین و بعد از بارداری – اجرای طرح حل مشکل حرفه ای یا مقاله تحقیقی در مامایی – ترویج تغذیه با شیر مادر – تئوریها و مدلهای مامایی و بهداشتی – مامایی و بهداشت باروری در بحرانها و بلایا – جامعه شناسی و آسیب شناسی اجتماعی زنان – مامایی و بهداشت باروری در سلامت شهری – مامایی مبتنی بر شواهد |
| دروس کارآموزی در عرصه | کارآموزی در عرصه بارداری طبیعی و غیر طبیعی – کارآموزی در عرصه نوزادان نیازمند مراقبت های ویژه – کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی 1 – کارآموزی در عرصه بیماریهای داخلی و جراحی در بارداری – کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی 2 – کارآموزی در عرصه مدیریت و کاربرد آن در مامایی – کارآموزی در عرصه بیماریهای زنان و ناباروری – کارآموزی در عرصه رادیولوژی و سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان – کارآموزی در عرصه بهداشت باروری، مادر و کودک و تنظیم خانواده |
درآمد رشته مامایی و بازارکار
همان‌طور که در مطالب پیشین اشاره کردیم، مامایی یکی از مشاغل مهم و پرکاربرد در تمام جوامع محسوب میشود. فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی رشته مامایی بعد از فراغت از تحصیل، می‌توانند در مراکز دولتی مانند: بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، زایشگاه‌ها و مراکز بهداشت و درمان مشغول به کار شوند.
همچنین دانشجویان فارغ‌التحصیل در صورتی که بتوانند هزینه‌های تأسیس مطب را تأمین کنند، (بعد از انجام حدودأ 75 زایمان طبیعی) می‌توانند نسبت به اخذ مجوز تأسیس مطب اقدام کرده و به ارائه خدمات بهداشتی – درمانی به صورت خصوصی بپردازند. البته این دسته از افراد می‌توانند در دانشکده‌های پرستاری و مامایی سرپرستی دانشجویان مامایی در دوران کارآموزی را بر عهده گیرند.
بعلاوه دانشجویان در صورت ادامه تحصیل تا مقطع کارشناسی ارشد می‌توانند در سطح بیمارستان‌ها، بعنوان سرپرست یا مدیر بخش‌های مختلف درمانی و سوپروایزر آموزشی مشغول به فعالیت شوند. البته فعالیت در پست‌های مدیریتی و ستادی مراکز مختلف بهداشتی – درمانی، شاخه‌ای دیگر از فعالیت این افراد به حساب می‌آید.
درآمد و حقوق رشته مامایی
در رابطه با حقوق مامایی یا درآمد مامایی باید به خدمتتان عرض کنیم که هریک از فارغ‌التحصیلان بسته به نوع مهارت، مکان فعالیت، شهر محل فعالیت و ..از درآمدهای متفاوتی برخوردارند. درآمد رشته مامایی در مراکز دولتی بنابر ضوابط حقوق قانون کار محاسبه میشود. میزان درآمد و حقوق یک چیز نسبی است و دقیق نمی‌توان بیان کرد و فقط میانگینی از آن در دست خواهد بود.
اما به طور کلی درآمد مامایی در ایران به قرار زیر است:
- حقوق پایه 2 میلیون و سیصد هزار تومان
- کارانه 1 میلیون تومان (بسته به درآمد بخش بیمارستان متفاوت خواهد بود.)
- اضافه کاری در صورتی که به میزان 100 ساعت شده باشد، در حدود 700 هزار تومان
- در صورت فعالیت در زایشگاه، به مبالغ فوق حق زایمان در حدود 500 تا 1 میلیون تومان اضافه خواهد شد.
بنابراین در کل اگر حساب کنیم، یک کارشناس مامایی حقوقی بالغ بر 4 تا 5 میلیون در ماه دریافت می‌کند. اما کسانی که بتوانند مجوز تأسیس مطب دریافت کنند و هزینه تأسیس مطب مامایی را پرداخت کنند و به صورت خصوصی فعالیت کنند، میتوان انتظار داشت درآمد مطب مامایی حقوقی بالغ بر 7 تا 10 میلیون تومان در ماه را نیز کسب کند.
اما سوالی که ممکن است ایجاد شود این است که دانشجویان مامایی از ترم چند حقوق می‌گیرند! باید بگوییم از هیچ ترمی! در واقع، دانشجویان مامایی در دوران دانشجویی حقوقی دریافت نمی‌کنند، فقط بعد از فارغ‌التحصیلی در صورتی که مایل به گذراندن طرح باشند، مبلغ ناچیزی در حدود ساعتی 9300 می‌بوده است.
طرح مامایی چند سال است؟
گذراندن طرح مناطق محروم، برخلاف رشتههایی مانند: پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی و .. اجباری نیست. افرادی که تمایل به کسب مهارت بیشتر دارند، می‌توانند در دوره طرح که به مدت دو سال است شرکت کرده و علاوه‌بر کسب مهارت، به سابقه کاری خود نیز بیفزایند. همان‌طور که در مطلب فوق نیز اشاره کردیم، فارغ‌التحصیلان در طی طرح مامایی حقوق اندکی در حدود 9300 تومان در ازای هر ساعت دریافت میکنند. البته این رقم براساس حقوق سال 97 است و از سال 98 تا به حال اطلاع دقیقی در دست نیست!
شرایط ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
بعد از اتمام دوره کارشناسی و دریافت مدرک لیسانس، اگر به دنبال ادامه تحصیل باشید، می‌توانید در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز شرکت کرده و اقدامات لازم جهت دریافت مدرک فوق لیسانس و دکتری را انجام دهید. فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی می‌توانند به دو صورت در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند.
- فارغ‌التحصیلان کارشناسی مامایی می‌توانند در کنکور کارشناسی ارشد مامایی شرکت کرده و در صورت پذیرش در آزمون، در یکی از گرایش‌های مامایی ادامه تحصیل دهند. رشته مامایی در مقطع کارشناسی ارشد شامل دو گرایش است. رشته‌های ارشد مامایی عبارتند از:
- گرایش بهداشت مادر و کودک
- گرایش آموزش مامایی
- همچنین فارغ‌التحصیلان کارشناسی مامایی می‌توانند در رشته‌های زیرمجموعه علوم پزشکی وزارت بهداشت شرکت کرده و برای دریافت مدرک فوق لیسانس خود اقدام کنند. اما رشتههایی که دانش‌آموختگان مامایی می‌توانند در آن‌ها ادامه تحصیل دهند، عبارتند از:
| رشته‌های مجاز با کارشناسی مامایی |
|---|
| مامایی _ مشاوره در مامایی _ علوم بهداشتی در تغذیه _ علوم تشریحی _ آموزش بهداشت _ اکولوژی انسان _ سلامت سالمندی _ فیزیولوژی _ علوم تغذیه |
مقطع دکتری تخصصی رشته مامایی
بعد از گذراندن دوره کارشناسی ارشد، داوطلبان بنا به تمایل خود می‌توانند در مقطع دکتری رشته مامایی نیز ادامه تحصیل دهند که این مقطع در ایران به تازگی راه‌اندازی شده است. هدف از این دوره، تربیت دانش‌آموختگان با آخرین متد علمی روز دنیا بوده و به منظور گسترش پهنا علمی سلامت خانوار معین گردیده است.
بدین منظور، داوطلبان رشته مامایی می‌توانند در حوزه‌های مختلفی در مقطع دکتری تخصصی به ادامه تحصیل بپردازند. متقاضیان این رشته در دو گروه رشته می‌توانند شرکت کنند که عبارتند از:
- رشته‌های مربوط به حوزه وزارت علوم مانند: دکتری زیست‌شناسی (کلیه گرایش‌ها)
- و رشته‌های حوزه وزارت بهداشت که عبارتند از موارد زیر، شرکت کنند. اما این رشته‌ها به ترتیب زیر می‌باشند:
| رشته‌های ورودی با کارشناسی ارشد مامایی |
|---|
| دکتری‌های رشته مامایی _ بهداشت باروری _ بیولوژی تولید مثل _ آموزش پزشکی _ سالمند شناسی _ فیزیولوژی _ انفورماتیک پزشکی _ سلامت در بلایا و فوریت‌ها _ سلامت و رفاه اجتماعی _ اپیدمیولوژی _ مددکاری اجتماعی _ گفتار درمانی |
آیا ادامه تحصیل مامایی به تخصص زنان و زایمان امکان‌پذیر است؟
با توجه به مطالبی که در قسمت‌های قبل مطرح شد، همه ما اکنون می‌دانیم که رشته زنان و زایمان از تخصص‌های رشته پزشکی عمومی است و رشته مامایی از رشته‌های کارشناسی است. با این اوصاف بسیاری از افراد تمایل دارند بدانند آیا با داشتن مدرک کارشناسی مامایی میتوان به تخصص زنان و زایمان تغییر رشته داد! باید بگوییم خیر!
تخصص زنان و زایمان یکی از زیرشاخه‌های دکتری تخصصی علوم پزشکی است و کارشناسان مامایی نمی‌توانند در این تخصص در ایران ادامه تحصیل دهند مگر در شرایطی که دوره 7ساله دکتری عمومی را بگذرانند و وارد تخصص زنان و زایمان شوند.
به راستی هیچ راهی برای ورود به تخصص زنان از مامایی وجود ندارد؟
به دلایل گفته شده در مطلب فوق، در ایران تا به امروز شرایط ادامه تحصیل مامایان به تخصص زنان و زایمان فراهم نشده است و چنانچه این اتفاق روزی میسر شود، از همین سایت اعلام خواهد شد.
اما یک راه میان‌بر برای برخی افراد وجود دارد و آن هم ادامه تحصیل در خارج از کشور است. در این صورت کارشناسان مامایی با در دست داشتن مدرک لیسانس مامایی خود، با جست‌وجو در دانشگاههای مقصد مورد نظر، در زیرمجموعه‌های رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی نظیر تخصص زنان و زایمان، به ادامه تحصیل بپردازند.
برای تغییر رشته از مامایی به پزشکی در خارج از کشور، باید فاکتورهای بسیاری در نظر گرفته شود. در وهله اول باید تمامی شرایط تحصیل در هر کشور و هر دانشگاه مقصد به خوبی مطالعه شود. سپس در مورد معیار پذیرش دانشگاههای با آزمون و بدون آزمون تحقیق شود. همچنین اطلاع از هزینه‌های زندگی، شهریه دانشگاهها، انواع بورسیه‌ها و .. از دیگر نکاتی است که حتمأ باید مورد بررسی قرار گیرند.
اما برای انتخاب دقیق‌تر و هوشمندانه‌تر اطلاع از موارد زیر بسیار حائز اهمیت است:
- شناخت کشورهای با هزینه کم و مدرک علمی متوسط
- شناخت کشورهای با هزینه متوسط و مدرک علمی متوسط
- شناخت کشورهای با هزینه کم و رتبه علمی بالا
- شناخت کشورهای با هزینه بالا و رتبه علمی بالا
- شناخت کشورهای با هزینه بالا و مدرک علمی نامعتبر
- شناخت کشورهای با امکان تحصیل رایگان، دارای کمک هزینه تحصیلی و برخورداری از هزینه‌های زندگی مناسب
- و …
رشته مامایی بهتره یا پرستاری؟!
رشته مامایی و رشته پرستاری هر دو از زیرشاخه‌های پرطرفدار رشته‌های پیراپزشکی هستند و معمولأ رقابت سخت و تنگاتنگی دارند. طول دوره کارشناسی رشته مامایی 4 سال و طول دوره کارشناسی 4 تا 5 سال است. هر دو رشته مامایی و رشته پرستاری تا مقطع ارشد و دکتری پذیرش دانشجو دارند.
هر دو رشته هم در دانشگاه سراسری و هم در دانشگاه آزاد پذیرش دانشجو دارند. نحوه گزینش دانشگاهها برای هر دو رشته به صورت با آزمون است و هیچ دانشگاهی این دو رشته را بدون کنکور پذیرش نمی‌کنند.
طبق گفته برخی از افراد شهریه دوره شبانه، آزاد و پردیس خودگردان مامایی به نسبت شهریه‌های رشته پرستاری کمتر است. برخی نیز معتقدند میزان حقوق دریافتی پرستاران به نسبت حقوق ماماها بیشتر است.
در هر دو رشته شیف‌های شبانه، کار به مدت ساعات طولانی در بیمارستان‌ها و .. وجود دارد. اما اگر فردی با کارشناس مامایی بتواند مجوز تأسیس مطب شخصی تهیه کند، نیازی به گذراندن شیفت‌های شب طاقت‌فرسا نخواهد داشت. در حالی که پرستاران ملزم به کار در بیمارستان‌ها هستند و نمی‌توانند مطب شخصی داشته باشند.
در هر دو رشته سختی‌های خاص خود وجود دارد و فارغ‌التحصیلان هر دو رشته در محیط کار، با آدم‌ها و بیماران بسیاری سروکار خواهند داشت. اما استرس پرستاران به مراتب بیشتر از ماماها میباشد. با این توصیفات، حال قضاوت با خودتان است که مامایی بهتر است یا پرستاری!
سخن پایانی
اما این مقاله نیز به ایستگاه پایانی خود رسید. امیدواریم که از مطالعه این مقاله رضایت و خرسندی کامل داشته باشید. در مقوله انتخاب رشته، آگاهی از ماهیت ساختاری رشته‌ها، اهداف هر رشته و از همه مهم‌تر آگاهی از بازار کار و درآمد هریک از رشته‌های موجود با درک درست از استعدادها و توانایی‌های فردی، کمک شایانی به بهتر انتخاب کردن خواهد کرد.
تمام سعی ما در سری مقالات معرفی رشته‌های دانشگاهی جهت آشنایی هرچه بهتر شما عزیزان با انواع رشته‌ها، دانشگاهها، میزان درآمد و حیطه کاری هر کدام است. با ثبت نام در قسمت خبرنامه سایت بخون، به صورت داغ داغ از آخرین مقالات منتشر شده ما باخبر شوید. طبق روال همیشگی‌مان نیز در قسمت ارسال نظرات و دیدگاه‌ها، منتظر ارسال نظرات، پیشنهادات، انتقادات و سوالات شما همراهان گرامی خواهیم بود. در صورت رضایت خاطر، با رنگی کردن ستاره‌ها، موجبات قوت قلب ما را فراهم خواهید کرد. موفق باشید ..
سوالات متداول
- رشته مامایی چند ترم است؟
رشته مامایی در دوران کارشناسی 4 سال و معادل 8 ترم میباشد. که جمعأ 130 واحد درسی باید گذرانده شود. - آیا میتوان بدون کنکور در رشته مامایی پذیرفته شد؟
خیر، در سالهای مابین 94 تا 97 فقط رشته مامایی با تشخیص وزرات علوم و بهداشت پذیرش بدون کنکور صورت گرفت که البته این پذیرش در مناطق کم برخوردار و محروم به منظور تأمین نیروی انسانی مورد نیاز دولت صورت گرفت. در حال حاضر هیپچ دانشگاهی پذیرش بدون کنکور رشته مامایی ندارد. - کدام دانشگاهها پذیرش رشته مامایی دارند؟
رشته مامایی در دانشگاههای علوم پزشکی سراسری، یعنی روزانه، پردیس خودگران و دانشگاههای آزاد ارائه میشود و داوطلبان بسته به رتبه و ترازی که کسب میکنند، شانس خود را در قبولی در یکی از مقاطع روزانه یا غیر روزانه خواهند سنجید. - آیا طرح دوساله رشته مامایی اجباری است؟
گذراندن طرح دوساله در رشته مامایی برخلاف رشتههایی مانند پزشکی، دندانپزشکی و … اجباری نیست و به صورت اختیاری صورت میگیرد. در طرح دوساله حقوق اندکی به ماماها تعلق میگیرد که در سال 98 معادل ساعتی 1300000 تومان بوده است.
درضمن اگر در زمینه کسب و کار کنکور فعالیت دارید و به دنبال دیده شدن خدمات خود هستید، سایت بخون به عنوان یک رسانه مستقل پذیرای انواع تبلیغات کنکوری شما میباشد. برای مشاهده تعرفه‌ها و اطلاعات کامل می‌توانید از صفحه تبلیغ کنکور دیدن کنید.
