نام مهندسی شیمی که می‌آید اولین حسی که به آدم دست می‌دهد این است که قرار است فقط درس شیمی بخواند؛ حتی اولین باری که به من مهندسی شیمی را معرفی کردند با این پاسخ مواجه شدند “ول کن بابا من از شیمی بدم میاد…”. اما با قاطعیت هر چه تمام به شما می‌گویم اگر یک‌بار دیگر به دوران انتخاب رشته بازگردم مجددا تنها رشته‌ای که انتخاب خواهم کرد رشته مهندسی شیمی خواهد بود. من شایان مامندی هستم مشاور انتخاب رشته کنکور و در این مقاله از سایت بخون تحت عنوان معرفی رشته مهندسی شیمی قصد دارم که شما را با زیبایی‌ها و زشتی‌های این رشته آشنا کنم؛ مطمئن باشید با خواندن این مقاله تا پایان، اگر یکی از رشتههای مد نظرتان مهندسی شیمی باشد با خیال راحت اقدام به انتخاب رشته خواهید کرد. با من همراه باشید و در هر بخش دچار ابهام یا سوالی شدید از طریق نظرات مطرح کنید تا سریعا پاسخ دهم.
معرفی کامل رشته مهندسی شیمی
رشته مهندسی شیمی چیست؟ همان‌طور که در بالا هم اشاره شد این رشته هیچ ارتباطی با رشته شیمی ندارد و حتی شاید باور نکنید که در مجموع از 140 واحد درسی این رشته در دانشگاه و مقطع لیسانس حدود 16 واحد درسی شیمی وجود دارد. در اصل اسم صحیح این رشته “مهندسی فرآیند” است. رشته مهندسی شیمی در واقع به بررسی و طراحی فرایندها و سیستم‌های شیمیایی می‌پردازد. مهندسی شیمی عبارت است از کاربرد اصول شیمی در طراحی، عملیات، بهره‌برداری و بهینه‌سازی فرایندهای صنعتی مرتبط با تولید محصولات شیمیایی، مواد پتروشیمی، مواد غذایی، دارویی و سایر محصولات صنعتی. در رشته مهندسی شیمی، دانشجویان با مفاهیم شیمیایی پایه از جمله ترمودینامیک، جرم و تعادل، سینتیک و واکنش‌شناسی آشنا می‌شوند. همچنین، آنها در طول دوره تحصیلی با موضوعاتی مانند مکانیک سیالات، انتقال حرارت و جرم، طراحی و بهینه‌سازی واحدهای صنعتی، کنترل فرایند و محیط زیست آشنا می‌شوند.
مهندسان شیمی می‌توانند در صنایع مختلفی مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، فراوری مواد معدنی، صنایع غذایی، دارویی، پلیمری و بسیاری از صنایع دیگر مشغول به کار شوند. آنها مسئولیت طراحی و بهره‌برداری از واحدها و تجهیزات صنعتی را بر عهده دارند و با استفاده از ابزارها و روش‌های مهندسی، تلاش می‌کنند تا فرایندها را بهینه و به صورت اقتصادی و پایدار اجرا کنند. یکی از خوبی‌های رشته مهندسی شیمی، زمینه فعالیت گسترده فارغ‌التحصیلان این رشته است و از این نظر محبوبیت فراوانی دارد. در این قسمت شما عزیزان دعوت می‌کنم مقالات زیر در سایت بخون که اطلاعات مهمی درباه انتخاب رشته دارند را مطالعه کنید و بدون سردرگمی و کاملا رایگان انتخاب رشته را یاد بگیرید:
- آموزش رایگان انتخاب رشته کنکور
- انواع دانشگاه و دوره تحصیلی در ایران
- ضرایب جدید کنکور سراسری
- ناحیه و قطب در کنکور
بهترین دانشگاه‌های ایران برای مهندسی شیمی
بر اساس آخرین رتبه‌بندی انجام شده در سایت QS World University Rankings 2022 لیست ده دانشگاه برتر ایران برای رشته مهندسی شیمی را می‌توان به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:
با توجه به رتبه‌بندی جهانی دانشگاه‌ها در زمینه مهندسی شیمی، در زیر لیستی از برخی از دانشگاه‌های برتر ایران را بر اساس رتبه‌بندی QS World University Rankings 2022 در این حوزه برای شما آورده‌ام:
- دانشگاه صنعتی شریف (Sharif University of Technology)
- دانشگاه تهران (University of Tehran)
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر (Amirkabir University of Technology)
- دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat Modares University)
- دانشگاه صنعتی اصفهان (Isfahan University of Technology)
- دانشگاه صنعتی شهید عباسپور (Shahid Abbaspour University of Technology)
- دانشگاه فردوسی مشهد (Ferdowsi University of Mashhad)
- دانشگاه صنعتی سهند تبریز (Sahand University of Technology)
- دانشگاه یزد (University of Yazd)
- دانشگاه علم و صنعت ایران (Iran University of Science and Technology)
این لیست هر سال دست‌خوش تغییراتی می‌شود اما طبق آمار منتشر شده از سایت فوق، ده دانشگاه برتر ایران در مهندسی شیمی را به‌صورت بالا می‌توان مشخص کرد. البته اگر چند پله بالاتر نگاه کنیم، بهترین دانشگاه‌های جهان در زمینه مهندسی شیمی بر اساس آمار سایت QS World University Rankings را به‌صورت زیر مرتب کنیم:
- Massachusetts Institute of Technology (MIT)
- University of Cambridge
- Stanford University
- University of California, Berkeley (UCB)
- California Institute of Technology (Caltech)
- Swiss Federal Institute of Technology Zurich (ETH Zurich)
- University of Oxford
- National University of Singapore (NUS)
- Imperial College London
- University of California, Los Angeles (UCLA)
البته شاید برایتان سوال باشد معیار رتبه‌بندی دانشگاه‌ها در زمینه مهندسی شیمی به چه عواملی بستگی دارد؛ در جواب باید بگویم که شاید به 200 عامل بستگی داشته باشد از جمله تحقیقات و مقالات علمی انجام شده در رشته مد نظر توسط دانشجویان، سطح هیئت علمی دانشگاه، فعالیت فرهنگی و هنری، محیط دانشگاه و … حتی شاید باورش سخت باشد اما کنسرت‌های برگزار شده در دانشگاه (که در ایران به ندرت به چشم می‌خورد) در رنکینگ دانشگاه‌های جهان و ایران در رشته مهندسی شیمی و سایر رشته‌ها موثر است. سایت مذکر رتبه‌بندی دانشگاه‌ها را بر اساس تمام فاکتورها انجام می‌دهد. توصیه می‌کنم برای دسترسی به معرفی سایر رشتههای محبوب مهندسی از لینک‌های زیر استفاده کنید:
- معرفی رشته مهندسی کامپیوتر
- معرفی رشته مهندسی پزشکی
- معرفی رشتههای فرهنگیان
- مصاحبه فرهنگیان
- رشته عمران چیست؟
دروس رشته مهندسی شیمی در دانشگاه
رشته شیمی از 140 واحد در مقطع کارشناسی تشکیل شده است. دقت کنید منظور از 140 واحد، 140 کتاب یا درس نیست بلکه هر درس از حداقل 1 واحد تا حداکثر 4 واحد تشکیل شده است. از 140 واحد مربوط به چارت مهندسی شیمی، می‌توان دسته‌بندی زیر را بر اساس نوع دروس مشخص کرد:
- دروس پایه: 46 واحد شامل 21 درس
- دروس اصلی و تخصصی: 55 واحد شامل 23 درس
- دروس عمومی: 22 واحد شامل 11 درس
- دروس اختیاری: 17 واحد شامل 12 درس
یعنی در مقطع کارشناسی باید 140 واحد درسی به‌صورت بالا را پاس کنید. یکی از سوالات ساده این است که رشته مهندسی شیمی چند سال و چند ترم است؟ دقت کنید که تمامی رشتههای دانشگاهی در مقطع کارشناسی از 8 ترم تشکیل شده‌اند که در 4 سال باید طبق چارت رشته مربوطه به پایان برسند، اما این زمان می‌تواند به 3 سال و نیم کاهش و به 5 سال افزایش یابد. فردی که در تابستان نیز برخی از دروس را پاس کند می‌تواند در 3 سال و نیم دوره کارشناسی را به پایان برساند و فردی که مشروط شود و یا بعضی از دروس را نتواند پاس کند ممکن است در 5 سال فارغ‌التحصیل شود. بر اساس یک تخمین می‌توان گفت تعداد کل دروس رشته مهندسی شیمی در مقطع کارشناسی حدود 67 درس است. این عدد متغیر است و می‌تواند بسته به نوع دانشگاه و البته دروس عمومی و اختیاری برداشته شده توسط دانشجو کاهش یا افزایش یابد.
گرایش‌های ارشد مهندسی شیمی
| گرایش‌های ارشد مهندسی شیمی | |
| ترمو سینتیک و کاتالیست | صنایع غذایی |
| فرآیندهای جداسازی | پلیمر |
| طراحی فرآیند | پدیده‌های انتقال |
| طراحی فرآیندهای جداسازی | زیست‌پزشکی |
| مدل‌سازی و کنترل | مهندسی چرخه راکتور |
| محیط زیست | مهندسی سیستم‌های انرژی |
| فرآوری و انتقال گاز | انرژی‌های تجدیدپذیر |
| صنایع پتروشیمی | انرژی محیط زیست |
| نانو فناوری | صنایع شیمیایی معدنی |
در جدول بالا برخی از اصلی‌ترین گرایش‌های رشته مهندسی شیمی در مقطع کارشناسی ارشد را مشاهده می‌کنید. گرایش‌های محبوب این رشته را در سه دسته طراحی فرآیند، پدیده‌های انتقال و نانوفناوری می‌توان دسته‌بندی کرد. به یاد داشته باشید که تخصص مهندس شیمی بسیار فراگیر است و تقریبا از صنایع نفت و گاز و پتروشیمی گرفته تا صنایع معدنی مانند کارخانه‌های گچ و سیمان و صنایع غذایی را در بر می‌گیرد. شاید باورش سخت باشد ولی یکی از رشته مهندسی شیمی می‌توان وارد بخش دارو شد که به شدت محبوب است اما این دارو با آن دارو متفاوت است و حتی چند سر و گردن نیز بالاتر است که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
بازار کار رشته مهندسی شیمی
یک سوال جالب در این قسمت مربوط به بازار کار مهندسی شیمی برای خانم‌ها و آقایان است؛ دوست خوبم در رشته مهندسی شیمی هیچ تفاوتی بین مهندس آقا و خانم وجود ندارد، به عبارت دیگر تفکیک جنسی اهمیتی ندارد و تنها عامل موفقیت یک مهندس شیمی، تلاش و رزومه ساخته شده چه در دوران تحصیل و چه در دوران فارغ‌التحصیلی است. با دقت به این نکته توجه کنید: اگر فردی به شما گفت که رشته مهندسی بازار کار ندارد یا مهندس‌ها بیکار هستند و … بدانید که این فرد هیچ اطلاعاتی در این زمینه ندارد و یا توانایی ایجاد شغل برای خود را نداشته است و این موضوع را تعمیم می‌دهد به کل مهندسین. در همین حین که مشغول نوشتن این مقاله هستم افراد زیادی از فارغ‌التحصیلان را می‌شناسم که در زمینه‌های پتروشیمی، نفت و گاز و صنایع غذایی مشغول کار هستند و هر سال نیز آزمون استخدامی برای فارغ‌التحصیلان برگزار می‌شود؛ پس اگر فردی در هر رشته‌ای حتی غیر از مهندسی شیمی بیکار است در جریان باشید که این مشکل ارتباطی با رشته تحصیلی ندارد.
بازارکار مهندسی شیمی به عنوان یکی از حوزه‌های مهم و پررونق در صنعت، فرصت‌های شغلی گسترده‌ای را برای مهندسان شیمی فراهم می‌کند. مهندسان شیمی متخصص در طراحی، توسعه، بهینه‌سازی، عملیات و کنترل فرایندهای شیمیایی در صنایع مختلف مشغول به کار می‌شوند.
در زمینه بازارکار مهندسی شیمی، مهندسان شیمی می‌توانند در صنایع مختلف اشتغال پیدا کنند، از جمله:
- صنایع نفت و گاز: مهندسان شیمی در این صنعت به طراحی و بهره‌برداری از واحدهای پالایشگاهی و پتروشیمی، کنترل فرایندها، بهینه‌سازی عملکرد و کاهش آلودگی‌های محیطی می‌پردازند.
- صنایع پتروشیمی: مهندسان شیمی در این صنعت در طراحی و توسعه فرایندهای تولید مواد شیمیایی از مواد اولیه نفتی، مانند پلاستیک، رنگ، رزین و فرآورده‌های پتروشیمی، نقش دارند.
- صنایع دارویی: در این صنعت، مهندسان شیمی در طراحی و تولید داروها، فرایندهای تصفیه، تولید و کنترل کیفیت داروها و مواد موثره نقش دارند.
- صنایع غذایی: مهندسان شیمی در این صنعت در بهبود فرایندهای تولید غذا، تصفیه و ضدعفونی کردن مواد غذایی و کنترل کیفیت محصولات غذایی سهم دارند.
- صنایع محیط زیست: در این صنعت، مهندسان شیمی در حفاظت از محیط زیست، طراحی سیستم‌های تصفیه آب و فاضلاب، مدیریت پسماند و بهینه‌سازی فرایندهای پاکسازی نقش دارند.
- صنایع صنعتی و فلزی: مهندسان شیمی در این صنایع در طراحی و بهبود فرایندهای تولید، بهینه‌سازی مواد و کاهش هدررفت‌های مواد و انرژی، کنترل کیفیت و تحقیق و توسعه محصولات صنعتی فعالیت می‌کنند.
- صنایع نساجی و پوشاک: مهندسان شیمی در این صنعت در طراحی و بهبود فرایندهای تولید نساجی و پوشاک، بهینه‌سازی رنگ‌دهی و پرداخت مواد مصرفی نقش دارند.
با توجه به تنوع فعالیت‌ها و صنایع مختلفی که مهندسان شیمی می‌توانند در آنها فعالیت کنند، بازارکار مهندسی شیمی پررونق و پرچالش است و فرصت‌های شغلی بسیاری برای مهندسان شیمی در داخل و خارج از کشور فراهم می‌کند.
درآمد مهندسی شیمی چه‌قدر است؟
در بحث درآمد فاکتورهای زیادی دخیل هستند. درآمد یک مهندس شیمی از کف صفر شروع می‌شود و برای فردی است که هیچ شغلی ندارد، اما سقفی ندارد یعنی ممکن است تا چند صد میلیون ماهانه باشد. درآمد عادی مربوط به کارکنان پتروشیمی و سایر صنایع و گرایشات مربوط به مهندسی شیمی نیز حدودا برای یک فرد عادی با رزومه و سابقه کم بین 15 الی 30 میلیون تومان ماهانه است و برای افراد متخصص و دارای سابقه تا صدها میلیون نیز ممکن است افزایش یابد. اما در نظر داشته باشید که یک درآمد یک مهندس شیمی حرفه‌ای حتی ممکن است به میلیارد نیز برسد و این رقم در حالتی رخ می‌دهد که فرد به صاحب کسب و کار تبدیل شود؛ کارخانه یا کارگاه مرتبط با حوزه فعالیت خود تاسیس کند و … .
البته یکی از درآمدهای محبوب مهندسی پتروشیمی مربوط به بخش شبیه‌سازی فرآیندها است. به یاد داشته باشید که در حوزه مهندسی شیمی تسلط بر نرم‌افزارهای شبیه‌سازی مانند “هایسیس” جزو الزامات است و افرادی که روی این نرم‌افزار شبیه‌سازی مسلط باشند و البته بر تئوری موضوعات نیز مسلط باشند با طراحی و شبیه‌سازی فرآیندها، درآمدهای عجیبی دارند. این درآمد برای یک پروژه از چند میلیون تا حدود 50 میلیون می‌تواند باشد و مدت زمان طراحی و شبیه‌سازی اصلا طولانی نیست.
توانایی‌های لازم برای مهندسی شیمی
شاید از بقیه منابع مشابه چه سایت و چه مشاورین انتخاب رشته شنیده باشید که برای حضور در رشته مهندسی شیمی باید بر روی ریاضیات به شدت مسلط باشید و توانایی حل مسائل سخت و پیچیده را داشته باشید که من به این موارد می‌گویم “داستان بافی”. مگر فردی که مهندسی شیمی خوانده و فارغ‌التحصیل شده از بدو تولد محاسبات عددی یا ریاضی مهندسی یا معادلات دیفرانسیل و حل مسائل ترمودینامیکی بلد بوده؟ اگر از من بشنوید که موهایم را در این رشته سفید کردم باید بگویم برای موفق شدن در این رشته هیچ توانایی نیاز ندارید بلکه فقط به پشت‌کار نیاز دارید. یعنی وارد دانشگاه که شدید در طول ترم دروس را مطالعه کنید و جستجوگر باشید. راز موفقیت شما در این رشته ارتباط با افراد موفق است.
اگر عاشق مهندسی شیمی شدید من یک توصیه برای شما دارم؛ در دانشگاه برای خودتان و تفریح کردن زمان اختصاص دهید و کنار آن درس بخوانید؛ نه درس باید به استراحت و تفریح آسیب بزند و نه تفریح و استراحت باید به درس آسیب بزند؛ به شما قول می‌دهم اگر روزانه 3 ساعت درس بخوانید که زیاد هم است حتی در سخت‌ترین دانشگاه ایران با بیمارترین اساتید و مدرسین هم می‌توانید بهترین نمرات را کسب کنید. راز موفقیت شما علاوه بر این موضوع در ارتباطاتی است که قرار است بسازید. سعی کنید با اساتید دوست باشید و با دانشجویان ارشد یا دکتری که مقاله می‌نویسند ارتباط بگیرید. این موضوع ساده به شدت در موفقیت شما تاثیر دارد.
مهاجرت تحصیلی با رشته مهندسی شیمی امکان پذیر است؟
مهاجرت تحصیلی با رشته مهندسی شیمی به دستیابی به آموزش و تجربه‌های پیشرفته در حوزه شیمی و فرصت‌های شغلی بهتر در دیگر کشورها می‌پردازد. برای مهاجرت تحصیلی با رشته مهندسی شیمی، مراحل و نکات زیر باید مدنظر قرار گیرد:
- انتخاب کشور: برخی از کشورها در جهان شهرت بالایی در زمینه آموزش و تحقیقات در حوزه مهندسی شیمی دارند و دانشجوهای خارجی را جذب می‌کنند. بعضی از کشورهای محبوب برای مهاجرت تحصیلی با مهندسی شیمی عبارتند از: ایالات متحده آمریکا، کانادا، انگلستان، استرالیا، آلمان، هلند، سوئد، سوئیس و دانمارک. این کشورها دارای دانشگاه‌های برجسته و برنامه‌های تحصیلی مناسب در زمینه مهندسی شیمی هستند.
- انتخاب دانشگاه و برنامه تحصیلی: بعد از انتخاب کشور مقصد، باید دانشگاه‌های مربوطه و برنامه‌های تحصیلی موجود را بررسی کنید. بررسی و انتخاب دانشگاه‌هایی که در زمینه مهندسی شیمی معتبر و قوی هستند، بسیار مهم است. همچنین برنامه‌های تحصیلی مورد علاقه خود را بررسی کنید، از جمله مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در رشته مهندسی شیمی.
- مراحل و مدارک لازم: برای مهاجرت تحصیلی با رشته مهندسی شیمی، عموماً باید مدارک و مراحل زیر را پیش برید:
- تقدیم مدارک تحصیلی شما (مدرک دیپلم، مدرک کارشناسی و ترجمه معتبر آنها به زبان مورد نیاز)
- آزمون زبان مورد نیاز (مانند TOEFL یا IELTS) و اخذ نمره مورد قبول
- تقدیم نامه‌ای درخواست پذیرش به دانشگاه‌های مورد نظر
- در صورت نیاز، اخذ نامه توصیه از اساتید یا فردانی که در حوزه شما تجربه کاری یا تحصیلی داشته‌اند
- تهیه و تقدیم رزومه شخصی، نامه اهداف تحصیلی و سایر اسناد مورد نیاز
- تامین هزینه‌ها: مهاجرت تحصیلی هزینه‌های مالی قابل توجهی را در بر دارد، شامل شهریه دانشگاه، هزینه زندگی، هزینه اقامت و سایر هزینه‌های مربوط به مهاجرت. برای تامین هزینه‌ها می‌توانید از منابع مالی شخصی، اعتبارات تحصیلی، وام‌های دانشجویی و بورس‌های تحصیلی استفاده کنید.
- مدت زمان ویزای تحصیلی: برای ورود به کشور مقصد، شما نیاز به ویزای تحصیلی خواهید داشت. بسته به کشور و دانشگاه مقصد، مدت زمان اعتبار ویزای تحصیلی متفاوت است. لازم است قبل از اقدام به مهاجرت تحصیلی، مقررات مهاجرتی کشور مقصد را مطالعه کنید و به تمامی الزامات و مراحل لازم برای اخذ ویزا پایبند باشید.
به یاد داشته باشید که حتی بعد از فارغ‌التحصیلی در صورتی که در کشورهای محبوب حتی کشورهای حاشیه خیلج فارس نیز بتوانید کار کنید به یک درآمد رویایی خواهید رسید…
ظرفیت رشته مهندسی شیمی در دانشگاه‌های ایران چه‌قدر است؟
سوال اول کدام دانشگاه‌ها رشته مهندسی شیمی دارند؟ با توجه به اینکه رشته مهندسی شیمی یکی از رشتههای مهم است تقریبا تمامی دانشگاه‌های دارای دانشکده فنی و مهندسی این رشته را ارائه می‌دهند و در دانشگاه آزاد نیز تحصیل در مهندسی شیمی امکان‌پذیر است. اما درباره ظرفیت رشته مهندسی شیمی در دانشگاه سراسری می‌توان گفت که سالانه ظرفیت این رشته برای ورود به دانشگاه‌ها حدود 4123 نفر است و سهم‌بندی دانشگاه‌ها نیز به‌صورت زیر می‌باشد:
- ظرفیت مهندسی شیمی در دانشگاه سراسری (روزانه، شبانه، پردیس و مجازی): 2939 نفر
- ظرفیت مهندسی شیمی در دانشگاه پیام‌نور و غیر انتفاعی: 1184 نفر
تحصیل در رشته مهندسی شیمی بدون کنکور
تحصیل در رشته مهندسی شیمی بدون کنکور نیز امکان‌پذیر است که آن را تحت عنوان انتخاب رشته مهندسی شیمی بر اساس سوابق تحصیلی می‌شناسیم. درباره ظرفیت رشته مهندسی شیمی بدون کنکور فقط 6 دانشگاه در سطح این رشته را ارائه می‌دهند و مجموع ظرفیت آنها نیز حدود 168 نفر می‌باشد و به‌صورت زیر دسته‌بندی می‌شوند:
- دانشگاه صنعتی سهند: 80 نفر
- دانشگاه قوچان: 9 نفر
- مجتمع آموزش عالی گناباد: 1 نفر
- مجتمع آموزش عالی فنی و مهندسی اسفراین: 38 نفر
- دانشگاه دامغان: 35 نفر
- دانشگاه سیستان و بلوچستان – زاهدان: 5 نفر
با توجه به این توضیحات در قالب یک نکته تکمیلی می‌توان گفت که رشته مهندسی شیمی از رشته تجربی نیز به دو روش قابل انتخاب است؛ روش اول شرکت در کنکور رشته ریاضی دیپلم تجربی است و روش دوم انتخاب رشته مهندسی شیمی از تجربی بر اساس سوابق تحصیلی است.
تفاوت مهندسی شیمی با رشته شیمی
تفاوت مهندسی شیمی با رشته شیمی زمین تا آسمان است و باور کنید تنها شباهت آنها در کلمه “شیمی” است. از 140 واحد درسی رشته مهندسی شیمی، همان‌طور که در بالا نیز اشاره شد فقط 16 واحد درسی شیمی وجود دارد که شامل دروس زیر می‌باشد که مشترک با رشته شیمی کاربردی و محض است:
- شیمی عمومی 1: 3 واحد
- شیمی آلی: 3 واحد
- شیمی تجزیه: 3 واحد
- شیمی فیزیک: 3 واحد
- آزمایشگاه شیمی برای هر کدام از دروس فوق: 4 واحد
رشته شیمی به بررسی این درس شیمی در تمامی ابعاد می‌پردازد اما مهندسی شیمی فقط کاربردهای شیمی در حل مسائلی مانند ترمودینامیک، انتقال حرارت، انتقال جرم، مکانیک سیالات و … را بررسی می‌کند؛ در واقع اگر قصد داشته باشم به زبان ساده فرق مهندسی شیمی با شیمی را بیان کنم باید بدانید که مهندس شیمی، یک مهندس است که فقط در حد نیاز شیمی را بلد است. پس اگر به شیمی علاقه‌مند هستید دنبال رشته شیمی کاربردی و محض بروید، نه رشته مهندسی شیمی. رشته مهندسی شیمی بسیار نزدیک به رشته مهندسی مکانیک است.
مزایا و معایب مهندسی شیمی
اول مزایای رشته مهندسی شیمی را بررسی کنیم؛ به معنای واقعی اگر دانشگاه خوبی قبول شوید و اساتید آن دانشگاه سالم باشند یکی از زیباترین رشتههای جهان و کاربردی‌ترین آنها را خواهید خواند. رشته‌ای که از بررسی مواد در ابعاد مولکولی گرفته تا ابعاد ماکروسکوپیک را در بر می‌گیرد و بسیار گسترده است. به عنوان مثال و به زبان ساده فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند حتی برج‌های تقطیر پتروشیمی را طراحی کنند، فرآیندهای لازم برای برای تولید یا جداسازی مواد را طراحی و با کمک نرم‌افزار عینا شبیه‌سازی کنند. هرچه‌قدر که از زیبایی‌های این رشته بگویم کم گفتم.
اما در مقابل هیچ رشته تحصیلی بدون معایب نیست. بزرگترین ایراد رشته مهندسی در ایران، تمرکز بر آموزش تئوری این رشته است؛ فرض کنید در درس سنگینی مانند انتقال حرارت باید مسائل پیچیده‌ای حل کنید، درحالی که الان مانند صد سال قبل نیست که یک مهندس یک کلاه بر سر بگذارد و در پتروشیمی یک کاغذ A4 به دست بگیرد و مشغول محاسبات شود، بلکه الان تنها کاری که باید یک مهندس شیمی انجام دهد شبیه‌سازی فرآیند با نرم‌افزارهای شبیه‌سازی مانند هایسیس است که از 140 واحد درسی مهندسی شیمی فقط 1 واحد درسی به این موضوع اختصاص داده شده.
در کل هدف من از این توضیحات این بود که رشته مهندسی شیمی در ایران بزرگترین ایرادی که دارم آموزش تئوری و عدم توجه به آموزش مهارت‌های واقعی یک مهندس آن هم با کمک تکنولوژی است. دومین ایراد این رشته سخت بودن دروس آن است و ترکیب مفاهیم ریاضی و فیزیک و شیمی و گاها زیست در اکثر دروس می‌باشد و اگر دانشجویی باشید که درس نمی‌خواند در انتها می‌توانید فارغ التحصیل شوید اما یک مهندس بی‌سواد و به‌دنبال آن بیکار خواهید بود. زمان زیادی هم برای درس خواندن نیاز نیست، فقط سعی کنید شب امتحانی درس نخوانید.
نظرات دانشجویان درباره مهندسی شیمی
اما به سراغ نظرات درباره مهندسی شیمی برویم. اولین نظر را با احترام هرچه تمام خودم می‌نویسم و به نظر منِ مامندی، رشته مهندسی شیمی جذاب‌ترین رشته دانشگاهی بین رشتههای مهندسی است زیرا تقریبا تلفیقی از تمام رشته‌ها را در بر می‌گیرد و البته زمینه کاری گسترده‌ای دارد، هم در ایران و هم در خارج از کشور فقط باید در دوران تحصیل واقعا دانشجو باشید و بعد از فارغ‌التحصیلی فقط مدرک نداشته باشید، بلکه از این رشته درک هم داشته باشید.
- علی پاشا: رشته مهندسی شیمی در ایران بهترین وضعیت شغلی رو هم داره.
- ناشناس: مهندسی شیمی تو ارشد 4 تا گرایش داره که یکیش – بیوتکنولوژی (داروسازی) – بچه های مهندسی شیمی هم داروسازی میرن با این تفاوت که کارشون یه خورده متفاوت با کاره داروسازاس.
- شریف: رشته مهندسی شیمی آچار فرانسه رشتههای مهندسیه.
- علی مختاری: واقعا عاااااليه..من كه خودم چندتا رشته عوض كردم تا اينو انتخاب كردم. من المپياد فيزيكي بودم اولش 2 رشته اي بودم .. مكانيكو شيمي. بعد مكانيكو تغيير دادم به مهندسي شيمي.
دقت کنید این نظرات از سطح وب و کامنت‌های واقعی اینستا برداشته شده و از نظر من زیاد اهمیت ندارند همین توضیحاتی که در اختیارتان قرار دادم کافیست و این بخش صرفا برای افرادی است که به دنبال نظرات درباره مهندسی شیمی هستند.
رشته مهندسی شیمی خوبه؟ | جمع‌بندی
اگر دنبال بازار کار گسترده در اکثر صنایع مهم مانند نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع غذایی، صنایع دارویی، صنعت گچ و سیمان و … هستید، فردی دارای پشت‌کار زیاد هستید و همچنین جستجوگر و به دنبال این هستید که در یک رشته فوق معرکه تحصیل کنید که هم در ایران و هم خارج از ایران بازارکار خوبی دارد، این رشته می‌تواند بهترین انتخاب ممکن باشد. اما اگر شرایط قبلی را ندارید باید کمی بیشتر تحقیق کنید چون به معنای واقعی با یک رشته پر هیجان سنگین و لذت‌بخش مواجه خواهید شد. دوستان خوبم به پایان مقاله معرفی رشته مهندسی شیمی رسیدیم و سعی کردم کامل‌ترین اطلاعاتی که نیاز دارید و همچنین سوالات متداول انتخاب رشته مهندسی شیمی را در اختیارتان قرار دهم و امیدوارم این اطلاعات مفید بوده باشد. هر سوالی درباره این رشته دارید همین الان از بخش نظرات مطرح کنید تا پاسخ دهم. توصیه می‌کنم برای دسترسی به سایر بخش‌های سایت از لینک‌های زیر استفاده کنید:
- انتخاب رشته کنکور
- رتبه لازم برای قبولی در کنکور
- کارنامه‌های کنکور
- کارنامه‌های کنکور ریاضی
- معرفی رشتههای کنکور
- معرفی رشتههای کنکور ریاضی
