کنکور، دروازه ورود به دانشگاه‌های برتر کشور، نیازمند تلاش و برنامه‌ریزی دقیق است. در این مسیر، داشتن تعادل بین مطالعه و استراحت اهمیت ویژه‌ای دارد. استراحت‌های کوتاه و منظم در طول مطالعه، باعث افزایش تمرکز، بازدهی ذهنی بیشتر و در نهایت، یادگیری مؤثرتر می‌شود. من شایان مامندی هستم، مشاور و برنامه‌ریز تحصیلی و امروز در بخون به شما قول می‌دهم که کامل‌ترین مقاله ممکن درباره زمان استراحت بین مطالعه و مقدار استراحت بین پارت‌های مطالعاتی را در اختیارتان قرار می‌دهم.
تمام محتوای این مقاله درباره اصول چقدر مطالعه چقدر استراحت برگرفته از مراجع علمی و تحقیقات انجام شده در این زمینه و همچنین تجربه 8 ساله من به عنوان مشاور تحصیلی می‌باشد، پس اگر قصد دارید با تکنیک‌های اصولی استراحت بین مطالعه آشنا شوید با تمرکز کامل این مقاله را بخوانید و در هر بخش دچار ابهامی شدید از قسمت نظرات مطرح کنید تا سریعا پاسخ دهم.
چرا استراحت در حین مطالعه برای کنکور ضروری است؟
مغز انسان قادر نیست برای مدت طولانی بر روی یک موضوع خاص تمرکز کند. مطالعات علمی نشان داده‌اند که پس از مدتی تمرکز بر روی یک موضوع، کارایی مغز کاهش یافته و بازدهی مطالعه کم می‌شود. استراحت‌های کوتاه به مغز شما فرصت می‌دهد تا اطلاعات دریافتی را پردازش کند، خستگی ذهنی را برطرف سازد و با انرژی بیشتری به سراغ مباحث بعدی بروید.
در کنار این مقاله از شما عزیزان دعوت می‌کنم از سایر مقالات مشاوره‌ای سایت بخون که به شدت کاربردی هستند و رایگان منتشر کرده‌ایم، از طریق لینک‌های زیر دیدن کنید:
- پشت کنکور بمانیم یا انتخاب رشته کنیم؟
- چگونه برای کنکور برنامه‌ریزی کنیم؟
- روش بیست گرفتن در امتحانات نهایی
- چگونه برای کنکور درس بخوانیم
- معرفی رشته‌های فرهنگیان
- تحلیل کنکور فرهنگیان
- روش تحلیل تست
- پزشکی تعهدی چیست؟
چرخه تمرکز و استراحت
طبق تحقیقات، مغز انسان دارای چرخه‌های تمرکز و استراحت است. در طول جلسات مطالعه طولانی، توانایی تمرکز مغز کاهش می‌یابد. بنابراین، استراحت کوتاه اما منظم می‌تواند به بازیابی توانایی تمرکز کمک کند. چرخه تمرکز و استراحت (Focus-Rest Cycle) یک مفهوم مهم در زمینه یادگیری و عملکرد شناختی است. این چرخه به الگوی طبیعی تمرکز و کاهش تمرکز مغز در طول زمان اشاره دارد. درک این چرخه می‌تواند به شما در مدیریت زمان مطالعه و استراحت کمک کند.
توانایی تمرکز مغز در طول زمان ثابت نمی‌ماند، بلکه دارای نوسانات و افت و خیزهایی است. مطالعات نشان می‌دهد که مغز انسان نمی‌تواند برای مدت طولانی در حالت تمرکز کامل باقی بماند. بعد از یک دوره تمرکز، توانایی تمرکز مغز کاهش می‌یابد و به یک دوره استراحت نیاز دارد. چرخه تمرکز و استراحت از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
مرحله تمرکز (Focus): در این مرحله، مغز در حالت تمرکز کامل قرار دارد و می‌تواند به فعالیت‌های شناختی مانند مطالعه، حل مسائل و یادگیری بپردازد. این مرحله معمولاً بین 45 تا 90 دقیقه طول می‌کشد.
مرحله استراحت (Rest): پس از یک دوره تمرکز، مغز به یک دوره استراحت نیاز دارد تا بتواند انرژی خود را بازیابی کند. در این مرحله، توانایی تمرکز مغز کاهش می‌یابد و فعالیت‌های شناختی با کارایی کمتری انجام می‌شوند. این مرحله معمولاً بین 5 تا 20 دقیقه طول می‌کشد.
با تکرار این چرخه، مغز می‌تواند در حالت تمرکز بهینه باقی بماند و از خستگی زودرس جلوگیری شود. رعایت این چرخه در برنامه‌ریزی مطالعه بسیار مهم است، زیرا می‌تواند به افزایش تمرکز، یادگیری بهتر و جلوگیری از فرسودگی ذهنی کمک کند. بنابراین، توصیه می‌شود که در طول جلسات مطالعه طولانی، به صورت منظم زمان‌هایی را برای استراحت کوتاه در نظر بگیرید. این استراحت‌ها می‌توانند شامل کارهایی مانند پیاده‌روی، تمرینات کششی، گوش دادن به موسیقی آرام و غیره باشد.
بهترین زمان استراحت بین مطالعه برای کنکور چقدر است؟
تحقیقات مختلف، بازه‌های زمانی متفاوتی را برای استراحت بین مطالعه پیشنهاد کرده‌اند. با این حال، بهترین زمان استراحت به عوامل مختلفی همچون:
- شخصیت و شیوه یادگیری شما: برخی افراد با استراحت‌های کوتاه‌تر بازدهی بهتری دارند، در حالی که برخی دیگر به زمان استراحت بیشتری نیاز دارند.
- سختی و سنگینی موضوع در حال مطالعه: مباحث دشوارتر نیازمند استراحت‌های بیشتری نسبت به مباحث ساده‌تر هستند.
- مدت زمان مطالعه شما: هرچه مدت زمان مطالعه طولانی‌تر باشد، نیاز به استراحت‌های بیشتری نیز خواهید داشت.
با در نظر گرفتن این عوامل، چند روش رایج برای تعیین زمان استراحت بین مطالعه برای شما معرفی می‌شود:
- روش پومودورو: در این روش، ۲۵ دقیقه مطالعه می‌کنید و سپس ۵ دقیقه استراحت می‌نمایید. بعد از چهار دوره ۲۵ دقیقه‌ای، یک استراحت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه‌ای در نظر بگیرید
- روش ۶۰/۱۰: در این روش، پس از هر ۶۰ دقیقه مطالعه، ۱۰ دقیقه استراحت کنید.
نکات مهم برای داشتن استراحت‌های مفید در حین مطالعه برای کنکور
- از فعالیت‌های ذهنی در زمان استراحت خودداری کنید: چک کردن گوشی همراه، تماشای تلویزیون یا مطالعه‌ی مباحث دیگر، باعث برهم خوردن تمرکز شما می‌شود. در عوض، فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی کوتاه، نرمش‌های ساده، گوش دادن به موسیقی ملایم یا تنفس عمیق را انتخاب کنید.
- از محیط مطالعه خود خارج شوید: تغییر مکان به مغز شما کمک می‌کند تا از حالت مطالعه خارج شود و استراحت مؤثرتری داشته باشید.
- برنامه‌ی استراحت خود را تنظیم کنید: استراحت‌های خود را بر اساس برنامه‌ی مطالعاتی و شیوه‌ی یادگیری‌تان تنظیم کنید و در طول روز به آن وفادار باشید.
- تمرینات تنفسی و مدیتیشن: تنفس عمیق و مدیتیشن کوتاه می‌تواند استرس را کاهش دهد و تمرکز را افزایش دهد.
- نوشیدن آب و میان‌وعده‌های سبک: مصرف آب و خوراکی‌های سالم مانند میوه‌ها و آجیل می‌تواند به حفظ انرژی و تمرکز کمک کند.
دوستان خوبم در این بخش قصد دارم به شما عزیزان مقالات مهم مربوط به انتخاب رشته کنکور را معرفی کنم که با کمک آنها خیال خود را از بابت انتخاب رشته کنکور راحت کنید و اطلاعات مفیدی به دست بیاورید، برای دسترسی به هر عنوان کافیست از لینک‌های زیر استفاده کنید:
تحقیقات علمی درباره استراحت بین مطالعه چه می‌گویند؟
پژوهشی که در سال ۲۰۱۷ توسط دانشگاه ایالتی اوهایو انجام گرفت، نشان داد که افرادی که که از تکنیک پومودورو در مطالعه‌ی خود استفاده می‌کردند، در مقایسه با افرادی که که به طور مداوم مطالعه می‌کردند، عملکرد بهتری در آزمون‌ها داشتند.
همچنین، مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۰ توسط محققان دانشگاه کمبریج نشان داد که استراحت‌های کوتاه در طول مطالعه باعث افزایش کارایی حافظه و یادگیری می‌شود.
با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله و پیدا کردن بهترین زمان استراحت برای خود، می‌توانید بازدهی مطالعه‌ی خود را در دوران کنکور به طور چشمگیری افزایش دهید. دوستان خوبم به پایان مقاله بهترین زمان استراحت بین مطالعه برای کنکور رسیدیم و سعی کردم کامل‌ترین آموزش ممکن را در اختیار شما عزیزان قرار دهم، در صورتی که ابهام یا سوالی در این زمینه دارید از قسمت نظرات مطرح کنید و برای دسترسی به سایر محتواهای مهم سایت توصیه می‌کنم از لینک‌های زیر استفاده کنید:
