سلام به همه جویندگان علم، شیدا کبیرعبادی هستم و با یک مقاله دیگر از سری مقالات معرفی رشته‌های دانشگاهی تحت عنوان معرفی کامل رشته میکروبیولوژی، در خدمت همه شما عزیزان خواهم بود. در دنیایی که ویروس‌ها بر انسانها حاکمیت پیدا کرده‌اند، رشته میکروبیولوژی ارزش خود را بیش از پیش باز می‌یابد. پایه و اساس بسیاری از رشته‌ها از جمله رشته‌های: بیوشیمی، بیوتکنولوژی، ژنتیک و پزشکی را رشته میکروبیولوژی تشکیل داده است.
در واقع، رشته میکروبیولوژی رشتهای است بر پایه و هدف شناسایی جانداران میکروسکوپی و مسائل مرتبط با نقش آنها در زندگی انسانها! پس اگر شما هم جزو کسانی هستید که علاقه‌مندید تا در حیطه این رشته اطلاعات بسیاری به دست آورید، با ما تا آخر این مقاله همراه شوید تا سیر تا پیاز رشته میکروبیولوژی از قبیل نحوه ورود، مراحل تحصیل، حیطه کاری، درآمد و … را در سایت بخون، برای شما به اشتراک بگذاریم.
رشته میکروبیولوژی چیست؟
کلمه میکروبیولوژی یک واژه فرانسوی است که از ریشه یونانی گرفته شده است؛ به این صورت که میکرو به معنا کوچک یا ریز، بیو به معنا زیست یا زندگی و لوژی به معنا سخن گفتن است که در علم و دنیا پزشکی به معنا مطالعه و شناخت، به کار برده می‌شود. بنابراین معنا تحت الفظی کلمه می‌شود: مطالعه و شناخت ریز زیست‌ها!
در واقع، رشته میکروبیولوژی به مطالعه ریز اندامگانی میپردازد که یا تک سلولی هستند، یا چند سلولی و یا بی‌سلولی می‌باشند؛ این ریز اندامگان خود به چند دسته ویروس‌ها، باکتری‌ها، آغازیان، قارچ‌ها و انگل‌ها تقسیم می‌شوند. همان‌طور که در درس زیست‌شناسی رشته علوم تجربی بیان شده است، قارچ‌ها و آغازیان جزو یوکاریوت‌ها محسوب شده و دارای اندامک غشادار هستند؛ اما باکتری‌ها و آرکی‌ها به دلیل نداشتن غشا، جزو یوکاریوت‌ها محسوب می‌شوند.
اما بر سر دسته‌بندی ویروس‌ها، تا به حال دانشمندان به توافق نظر نرسیده‌اند؛ به این صورت که عده‌ای از دانشمندان ویروس‌ها را جزو جانداران محسوب می‌کنند، عده‌ای دیگر ویروس‌ها را بعنوان مولکول‌های پیچیده در نظر گرفته‌اند. وجود ریز اندامگان قرن‌ها پیش برای نخستین بار مشاهده شده بودند؛ نخستین مشاهدات میکروسکوپی که از ریز اندامگان ثبت شده است، کپک‌ها بودند که توسط رابرت هوک در سال 1666 به ثبت رسید.
پس تا اینجا کار متوجه شدیم که رشته میکروبیولوژی علمی است که به مطالعه میکروارگانیسم‌ها یا همان ریز اندامگان میپردازد که شناخته شده‌ترین دانشمند در این حیطه، پاستور است که او را بنیان‌گذار علم میکروب‌شناسی می‌شناسیم که بعد از او، دانشمندانی به نام مارتینوس بیجرینک و سرگئی وینوگرادسکی، وسعت واقعی رشته میکروبیولوژی را گسترش داده و دو سهم عمده در میکروب‌شناسی یعنی، کشف ویروس‌ها و توسعه محیط کشت غنی را به جهانیان عرضه داشتند.
همچنین وینوگرادسکی اولین فردی بود که علم شیمی درمانی را بر پایه فرآیندهای ژئوشیمیایی توسعه داد و بدین وسیله نقش میکروارگانیسم‌ها را در محیط کشت غنی طیف وسیعی از میکروب‌ها را فوری‌ترین تأثیر میکروب‌شناسی معرفی کرد.
کاربردهای رشته میکروبیولوژی
در حالی که برخی از میکروب‌ها بعنوان یک تهدید برای زندگی و جان انسانها محسوب می‌شوند، اما اغلب آنها نیز نجات‌بخش زندگی هستند. از آن جایی که میکروارگانیسم‌ها در چرخه طبیعی مواد غذایی، تخریب‌های زیست محیطی، تغییرات آب و هوایی، فاسد شدن مواد غذایی، علت، تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر هستند، از بسیاری از لحاظ، مانند: ساخت دارو، تولید سوخت‌های زیست محیطی، فرآوری مواد غذایی و نوشیدنی‌ها به کمک انسانها می‌آیند.
در حالت کلی کاربردهای رشته میکروبیولوژی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که عبارتند از:
- کاربرد در فیزیولوژی میکروبی: در این زمینه، میکروبیولوژی به میکروب‌شناسان کمک می‌کند تا با استفاده از میکروارگانیسم‌ها، بر روی رشد، متابولیسم و ساختار سلول‌های میکروبی مطالعه کنند.
- کاربرد در ژنتیک میکروبی: در این زمینه، با استفاده از علم میکروبیولوژی به مطالعه نحوه تنظیم و بیان ژن‌ها در میکروب‌ها در رابطه با عملکرد سلولی آنها می‌پردازند. گفتنی است، این شاخه با حوزه زیست‌شناسی مولکولی نیز در ارتباط است.
- کاربرد در میکروبیولوژی مولکولی: در این حوزه نیز به کمک میکروبیولوژی به مطالعه زیست‌شناسی مولکولی و ژنومیک میکروارگانیسم‌ها می‌پردازند.
- کاربرد در میکروب‌شناسی پزشکی: در این حوزه نیز به بررسی نقش میکروب‌ها در بیماری‌های انسانها شامل پاتوژنز میکروبی، اپیدمیولوژی و ایمونوژی مطالعه می‌شود.
- کاربرد در میکروبیولوژی دامپزشکی: این حوزه نیز به نوبه خود در حیطه بررسی نقش میکروب‌ها در داروهای دامپزشکی یا تاکسونومی حیوانات با کمک علم میکروبیولوژی میپردازد.
- کاربرد در میکروبیولوژی صنعتی: در این حوزه با کمک علم و دانش میکروبیولوژی به بهره‌برداری از میکروب‌ها به منظور استفاده در صنایع مختلف مانند تصفیه فاضلاب‌های شهری و … می‌پردازند.
- همچنین علم میکروبیولوژی در سایر علوم مانند میکروبیولوژی محیطی، میکروبیولوژی تکاملی، ایرو میکروبیولوژی، میکروبیولوژی غذایی و میکروبیولوژی دارویی کاربردهای بسیار فراوانی دارد.
توانایی‌های لازم برای میکروبیولوژیست
ابتدا لازم به ذکر است تا بگوییم، به شخصی که در حیطه رشته میکروبیولوژی و در هر یک از زیر شاخه‌های این رشته فعالیت می‌کند، میکروبیولوژیست گفته می‌شود. اما از ویژگی‌های یک میکروبیولوژیست می‌توان به مواردی اشاره کرد که عبارتند از:
- یک میکروبیولوژیست باید از آخرین و پیشرفته‌ترین علم روز دنیا باخبر بوده و مطالعه بی‌وقفه داشته باشد.
- یک میکروبیولوژیست باید از ذهنی خلاق، کنجکاو و دارای حافظه قوی باشد.
- یک میکروبیولوژیست نیاز دارد تا قدرت تجزیه و تحلیل داده‌های مختلف را داشته باشد.
- یک میکروبیولوژیست باید دارای صبر و حوصله بسیار قوی باشد تا در موارد حساس بتواند تمرکز خود را حفظ کند.
- یک میکروبیولوژیست باید قدرت حل مسائل مختلف را داشته باشد.
- یک میکروبیولوژیست باید دید جزئی‌نگر داشته باشد و مهارت بالایی در دقت داشته باشد.
- یک میکروبیولوژیست نیازمند است تا کار با نرم افزارهای گوناگون و به روز دنیا را بیاموزد.
- و …
وظایف یک میکروبیولوژیست بعد از فارغ‌التحصیلی
وظابف میکروبیولوژیست‌ها براساس زیر شاخه‌ها و گرایش‌های مختلف ممکن است از تفاوت‌های ناچیزی برخوردار باشند اما در حالت کلی، حوزه کاری یک میکروبیولوژیست عبارت است از:
- انجام آزمایشات گوناگون جهت شناسایی انواع میکروب‌ها و میکروارگانیسم‌ها
- استفاده از علم میکروبیولوژی در جهت کنترل بیماری‌های عفونی
- انجام آزمایش، تست و پژوهش‌های مختلف به منظور کنترل کیفیت مواد غذایی در برابر انواع میکروارگانیسم‌ها در کارخانه‌ها، شرکت‌ها و …
- انجام پژوهش و آزمایش بر روی انواع ریز اندامگان به منظور بهره‌وری در بهینه کردن مواد غذایی و تولید مواد غذایی جدید
- انجام پژوهش و آزمایشات گوناگون به منظور استفاده از میکروارگانیسم‌ها برای بهره‌وری در برابر آلودگی‌های محیطی و جلوگیری از شیوع مواد سمی و مضر
- و در نهایت، ارائه نتایج، داده‌ها و یافته‌ها به افراد، منابع و ارگان‌های ذی‌ربط
کدام دانشگاه‌ها پذیرش رشته میکروبیولوژی دارند؟
رشته میکروبیولوژی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی ارائه می‌شود که در ادامه به تفصیل هر یک از مقاطع تحصیلی این رشته را بررسی خواهیم نمود. اما دانشگاه‌هایی که در ایران پذیرش رشته میکروبیولوژی دارند، عبارتند از:
- دانشگاههای سراسری
- دانشگاه آزاد اسلامی
- دانشگاه پیام نور
- دانشگاههای غیر انتفاعی
لازم به ذکر است که در همه دانشگاههای فوق پذیرش رشته میکروبیولوژی به صورت آزمون انجام می‌گیرد؛ البته دانشگاههای سراسری تنها پذیرش با آزمون دارند، اما سایر دانشگاههای آزاد، پیام نور و غیر انتفاعی در بعضی شهرها، پذیرش بدون کنکور رشته میکروبیولوژی را نیز دارا می‌باشند.
رشته میکروبیولوژی بدون کنکور
همان‌طور که در مطالب فوق اشاره کردیم، دانشگاههای سراسری تاکنون فقط با آزمون پذیرش رشته میکروبیولوژی داشته‌اند و رشته میکروبیولوژی تاکنون در هیچ دانشگاه سراسری و دولتی، بدون کنکور ارائه نشده است! اما در دانشگاههای آزاد اسلامی، پیام نور و غیر انتفاعی در طی سال‌های اخیر، رشته میکروبیولوژی به صورت بدون کنکور ارائه می‌شود که در ادامه مطلب، به شرح شرایط پذیرش در هر یک از دوره‌ها، خواهیم پرداخت.
نحوه ثبت نام میکروبیولوژی بدون کنکور دانشگاه آزاد
دانشگاه آزاد هر ساله طی دو نوبت اقدام به ثبت نام میکروبیولوژی بدون کنکور از داوطلبان و متقاضیان مایل به ادامه تحصیل در این رشته را ارائه می‌دهد. مرحله اول ثبت نام برای افراد واجد شرایط رشته میکروبیولوژی بدون کنکور در دانشگاههای پذیرنده برای ورودی‌های مهر ماه انجام می‌شود. اما مرحله دوم برای افراد مایل به شروع تحصیل در رشته میکروبیولوژی بدون کنکور، از بهمن ماه است که مرحله دوم یا ورودی نیمسال دوم نیز گفته می‌شود.
ثبت نام رشته میکروبیولوژی بدون کنکور دانشگاه آزاد برای ورودی‌های مهر ماه این رشته، به شکل کاملأ اینترنتی انجام می‌گیرد. هر فرد پس از اطلاع از معدل مورد نیاز برای ثبت نام رشته میکروبیولوژی بدون آزمون و در صورت داشتن شرایط پذیرش در رشته میکروبیولوژی بدون کنکور، باید در زمان مقرر ثبت نام خود را انجام دهد. در ادامه مطلب نحوه ثبت نام اینترنتی بدون کنکور رشته میکروبیولوژی برای شما قرار داده شده است:
نحوه ثبت نام میکروبیولوژی بدون آزمون برای نیمسال دوم
ثبت نام رشته میکروبیولوژی بدون کنکور دانشگاه آزاد برای نیمسال دوم یعنی بهمن ماه به طور کلی با ثبت نام در مرحله اول متفاوت است. به این صورت که عملیات ثبت نام به صورت حضوری و در دانشگاه مورد نظر انجام می‌گیرد؛ بنابراین هر فرد پس از دریافت دفترچه انتخاب رشته در صورت دارا بودن شرایط لازم، می‌تواند به دانشگاه مورد نظر خود مراجعه کرده و مراحل ثبت نام را پیش ببرد.
اما هر ساله ظرفیت دانشگاه آزاد تغییر می‌کند و نمی‌توان به صورت دقیق بیان کرد که هر سال، هر یک از دانشگاههای آزاد اسلامی واحد شهرهای مختلف چه میزان داوطلب، پذیرش خواهند کرد. اما برای اطلاع از ظررفیت رشته میکروبیولوژی در سال گذشته، شما می‌توانید با مراجعه به سایت سازمان سنجش توسط لینک قرار داده شده، دفترچه انتخاب رشته را دانلود کرده و میزان ظرفیت پذیرش رشته میکروبیولوژی را مشاهده نمایید.
نحوه ثبت نام میکروبیولوژی بدون کنکور پیام نور
ثبت نام رشته میکروبیولوژی بدون کنکور پیام نور ، هر ساله در دو نوبت در سال برای ورودیان مهر ماه و بهمن انجام می‌شود. سایت ثبت نام رشته میکروبیولوژی بدون کنکور در دانشگاه پیام نور از طریق همان سایت سازمان سنجش به نشانی sanjesh.org می باشد که باید از منو سمت راست، گزینه پیام نور را انتخاب کرده و بقیه مراحل را طی کنید. گفتنی است که سازمان سنجش در مهلت اعلام شده لینک ثبت نام رشته‌های بدون کنکور دانشگاه پیام نور را فعال می‌کند. اما مدارک لازم جهت ثبت نام در رشته میکروبیولوژی بدون کنکور دانشگاههای پیام نور عبارتند از:
- تصویر تمام صفحات شناسنامه داوطلب
- گواهی‌نامه پیش دانشگاهی (نظام قدیم) و دیپلم
- رسید لیست تأییدیه تحصیلی آموزش و پرورش
- کپی کارت ملی داوطلب
- مدارک تعیین کننده وضعیت نظام وظیفه و سربازی برای آقایان
- 6 قطعه عکس با سایز 3×4
- ارائه مدرک معتبر کاردانی برای داوطلبان فوق دیپلم
نحوه ثبت نام میکروبیولوژی بدون کنکور غیر انتفاعی
ثبت نام بدون کنکور غیر انتفاعی رشته میکروبیولوژی هم زمان با انتخاب رشته سراسری انجام می‌شود. ثبت نام این دانشگاه نیز همانند دانشگاه پیام نور به صورت اینترنتی و از طریق سایت سنجش انجام می‌گیرد. فراموش نکنید که ثبت نام و انتخاب رشته به صورت هم زمان انجام می‌شود. 
همان‌طور که می‌دانید، پذیرش رشته میکروبیولوژی بدون آزمون بر اساس سوابق تحصیلی انجام‌پذیر است. سوابق تحصیلی شامل معدل کتبی دیپلم و پیش دانشگاهی است. از این رو، در هنگام ثبت نام معدل خود را به درستی و با دقت وارد کنید. علاوه بر معدل شما، پذیرش بر تعداد و ظرفیت پذیرش مؤسسات غیر انتفاعی نیز بستگی دارد.
نکته: در صورتی که موفق به پذیرش در رشته میکروبیولوژی نشدید، می‌توانید در تکمیل ظرفیت پذیرش بر اساس سوابق تحصیلی که شامل پذیرش در مؤسسات غیر انتفاعی و پیام نور است، شرکت کرده و شانس خود را دوباره بیازمایید. برای اطلاع از رتبه قبولی این رشته به مقاله آخرین رتبه قبولی میکروبیولوژی مراجعه نمایید.
رشته میکروبیولوژی چند ترم است!
این رشته در ایران، در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی ارائه می‌شود. بهتر است بدانید که رشته میکروبیولوژی در دوران کارشناسی گرایشی ندارد و این اشتباه است که در برخی منابع، برای رشته کارشناسی میکروبیولوژی گرایش تعریف شده است؛ بلکه این گرایش‌ها مربوط به دوران کارشناسی ارشد می‌باشند.
دوره کارشناسی میکروبیولوژی
دوره کارشناسی رشته میکروبیولوژی یک دوره چهار ساله است که جمعأ 132 واحد را در بر می‌گیرد؛ این 132 واحد خود نیز به دروس عمومی، اجباری و اختیاری تقسیم می‌شوند که این سه نوع دروس خود به دروس نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی، بعلاوه آموختن زبان انگلیسی در حد 5.5 نمره تافل و آشنایی کامل با یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی کامپیوتر تقسیم و اتمام می‌یابد.
دروس تخصصی کارشناسی میکروبیولوژی
| نام درس | تعداد واحد درسی |
|---|---|
| میکروبیولوژی محیطی | 3 |
| باکتری‌شناسی و آزمایشگاه 1 و 2 | 3 - 3 |
| میکروبیولوژی غذایی و آزمایشگاه | 3 |
| قارچ‌شناسی و آزمایشگاه | 3 |
| پروتوزئولوژی | 2 |
| میکروبیولوژی صنعتی و آزمایشگاه | 3 |
| بیوشیمی فیزیک | 3 |
| زیست‌شناسی مولکولی | 2 |
| مبانی فیزیولوژی گیاهی و آزمایشگاه | 4 |
| ویروس‌شناسی | 2 |
| ایمونولوژی و آزمایشگاه | 3 |
| زیست‌شناسی پرتوی | 2 |
| تکامل | 2 |
| ژنتیک و آزمایشگاه 1 و 2 | 4 - 4 |
| مبانی فیزیولوژی جانوری و آزمایشگاه | 5 |
| میکروبیولوژی و آزمایشگاه 1 و 2 | 4 - 4 |
| بیو فیزیک | 3 |
| اکولوژی عمومی | 3 |
| شیمی عمومی و آزمایشگاه | 5 |
| ریاضی عمومی | 4 |
| زیست گیاهی و آزمایشگاه | 4 |
| شیمی آلی و آزمایشگاه | 5 |
| فیزیک و آزمایشگاه | 5 |
| بیوشیمی و آزمایشگاه 1 و 2 | 4 - 4 |
| آمار زیستی | 2 |
| زیست‌شناسی جانوری و آزمایشگاه | 5 |
| زیست‌شناسی سلولی و آزمایشگاه | 4 |
| زبان تخصصی | 2 |
| دروس اختیاری | 6 |
دوره کارشناسی ارشد میکروبیولوژی
ورود به دوره کارشناسی ارشد رشته میکروبیولوژی، مستلزم داشتن شرایط ویژه‌ای است. به این صورت که اگر معدل دانشجو در دوران کارشناسی در هر نیمسال تحصیلی، بالا 15 باشد، می‌تواند وارد مرحله دوم یعنی مقطع کارشناسی ارشد شده و در یکی از سه یا شش گرایش این مقطع، انتخاب رشته کرده و بعد از گذراندن 48 واحد در مدت دو سال تحصیلی، در یکی از گرایش‌های تخصصی و انجام پژوهش انفرادی به معادل شش واحد و ارائه دو واحد سمینار، از مقطع کارشناسی ارشد، فارغ‌التحصیل شوند.
گرایش‌های رشته میکروبیولوژی در مقطع کارشناسی ارشد
همان‌طور که اشاره کردیم، در مقطع کارشناسی ارشد، رشته میکروبیولوژی دارای 6 گرایش مختلف است که در ادامه به بیان هر یک از گرایشات خواهیم پرداخت.
گرایش‌های مستقیم از کارشناسی میکروبیولوژی به کارشناسی ارشد:
- گرایش پزشکی میکروبیولوژی: این نوع گرایش به بررسی و مطالعه میکروب‌هایی میپردازد که برای انسانها، عامل بیماری‌زا محسوب می‌شوند. خالی از لطف نیست بدانید، از میان تمام میکروب‌هایی که تاکنون توسط بشر شناسایی شده است، 170 نوع از آنها بیماری‌زا هستند و بقیه در گروه میکروب‌های مفید قرار دارند.
- گرایش میکروبیولوژی غذایی: این نوع گرایش نیز به نوبه خود به بررسی و مطالعه مواد غذایی مانند ماست و پنیر که به کمک میکروب‌ها و به بیان بهتر توسط باکتری‌های مفید تولید می‌شوند، میپردازد.
- میکروبیولوژی صنعتی: در این نوع گرایش نیز به مطالعه و بررسی چگونگی استفاده از میکروب‌ها در تولید مواد صنعتی مختلف مانند اسیدها و کودهایی که توسط مواد زاید و زباله‌ها استفاده می‌شوند و همچنین به مطالعه میکروب‌هایی که در رفع آلودگی‌های محیط زیست استفاده می‌شود، میپردازد.
اما گرایش‌های دیگری وجود دارند که با مدرک کارشناسی رشته میکروبیولوژی قابل انتخاب بوده و دانشجویان می‌توانند به ادامه تحصیل بپردازند. این رشته‌ها عبارتند از:
- گرایش بیوتکنولوژی پزشکی
- گرایش بیوتکنولوژی میکروبی
- گرایش بیوتکنولوژی محیطی و دریایی
- گرایش بیوتکنولوژی مولکولی
- گرایش فرآورش زیستی
- گرایش بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی)
دوره دکتری تخصصی میکروبیولوژی
در این مرحله نیز همانند مرحله کارشناسی ارشد، مستلزم داشتن شرایط ویژه‌ای است. به این صورت که اگر معدل دانشجو در دوران کارشناسی ارشد در هر نیمسال تحصیلی، بالا 16 باشد، می‌تواند با شرکت در آزمون جامع و در صورت کسب نمره لازم، وارد مرحله بعد یعنی مقطع دکتری تخصصی شود و رسمأ به مدت 4 سال برای ثبت رساله دکتری اقدام کند.
به عبارت دیگر، دانشجویان رشته میکروبیولوژی برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی، علاوه‌بر داشتن شرایط لازم، باید میانگین معدل بالایی نیز داشته و در آزمون جامع نیز موفق شوند؛ در واقع، در یک آزمون رقابتی مثل کنکور شرکت نمی‌کنند.
از میکروبیولوژی به چه رشته‌هایی می‌توان رفت!
بسیاری از فارغ‌التحصیلان رشته میکروبیولوژی که سال‌های قبل وارد رشته میکروبیولوژی شده‌اند و حتی دانشجویان این رشته که همیشه رویا قبولی در رشته میکروبیولوژی را داشتند، با ورود به رشته میکربیولوژی متوجه می‌شوند که علاقه‌ای به ادامه تحصیل ندارند و خواهان انصراف از تحصیل و شرکت مجدد در کنکور هستند. تغییر رشته از میکروبیولوژی به سایر رشته‌ها، امکان پذیر است؛ اما شرایط خاصی را باید دارا باشید که در ادامه آنها را ذکر خواهیم کرد.
تغییر رشته از میکروبیولوژی به پزشکی
تنها یک راه برای تغییر رشته از میکروبیولوژی به پزشکی وجود دارد و آن هم شرکت در آزمون لیسانس به پزشکی است که البته این آزمون به دلیل آن که متقاضیان بسیار زیادی دارد و از طرفی ظرفیت پذیرش خیلی محدود است، نیازمند تلاش زیادی برای موفقیت دارد. داوطلبین رشته‌های تجربی و رشته‌های انسانی می‌توانند با شرکت در این آزمون شانس خود را برای قبولی پزشکی امتحان کنند. شرایط ثبت نام آزمون لیسانس به پزشکی به صورت زیر است :
- دارا بودن معدل کل مقطع دیپلم بالاتر از 17
- دارا بودن معدل مقطع کارشناسی بالاتر از 16
- حداکثر 25 سال سن در زمان ثبت نام
- دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم از نظر سازمان وظیفه عمومی نیرو انتظامی
تغییر رشته از میکروبیولوژی به علوم آزمایشگاهی
نحوه تغییر رشته از میکروبیولوژی به علوم آزمایشگاهی مشروط به داشتن شرایط لازم به تغییر رشته می‌باشد. داوطلب در درجه اول باید معدل و یا تعداد دروس گذرانده شده به حد نصاب این تغییر رشته رسیده باشد، سپس برای این کار اقدام نماید. در بعضی از مواقع تغییر رشته برای دانشجویانی که با سهمیه ایثارگری در دانشگاه پذیرش شده‌اند در گروه آزمایشی خود می‌تواند راحت‌تر اعمال شود. شرایط تغییر رشته از میکروبیولوژی به علوم آزمایشگاهی عبارتند از:
- حداقل 6/1 و حداکثر 3/2 واحدهای دوره را گذرانده باشد.
- نمره آزمون ورودی متقاضی از نمره آزمون پایین‌ترین فرد پذیرفته شده در سهمیه و رشته مورد تقاضا در همان سال کمتر نباشد.
- با توجه به حداکثر مدت مجاز تحصیل امکان گذراندن واحدهای درسی موردنیاز در رشته جدید را داشته باشد.
- تغییر رشته دانشجویانی که به دستگاه‌های اجرایی خاص تعهد دارند، با رعایت کلیه شرایط این ماده و اعلام موافقت دستگاه اجرایی ذی‌ربط امکان پذیر است.
- تغییر رشته به رشته‌هایی که در ضوابط گزینش آنها شرایط خاص پیش بینی شده است، موکول به احراز شرایط مربوط است.
- تغییر رشته در مقاطع تحصیلی هم سطح صورت می‌گیرد در غیر این صورت فقط از مقطع بالاتر به مقطع پایین تر امکان پذیر است.
- در صورت موافقت با تقاضا تغییر رشته، دانشجو موظف است در اولین فرصت در رشته جدید نام نویسی کند و پس از نام نویسی دانشجو حق بازگشت به رشته قبلی را ندارد.
- اقدام نکردن دانشجو به نام نویسی در رشته جدید در وقت معین به منزله انصراف از تغییر رشته تلقی می‌شود و حق تغییر رشته تا پایان دوره ا زوی سلب می‌شود.
- دروسی که دانشجو در رشته قبلی گذرانده است، در گروه آموزشی رشته جدید بررسی و معادل سازی می‌شود و فقط دروسی از وی پذیرفته می‌شود که به تشخیص گروه آموزشی با دروس رشته جدید اشتراک محتوایی داشته باشد و نمره هر یک از آن دروس نیز از 12 کمتر نباشد.
- در صورتی که تعداد واحدهای دروس پذیرفته نشده دانشجو در حدی باشد که امکان گذراندن واحدهای مورد نیاز رشته جدید را در طول مدت مجاز تحصیل از وی سلب کند، با تقاضا تغییر رشته او موافقت نمی‌شود.
تغییر رشته از میکروبیولوژی به پرستاری
در ایران و تاکنون تغییر رشته از رشته میکروبیولوژی به رشته امکان پذیر نبوده است و همانند رشته پزشکی، تنها راه تغییر رشته به پرستاری، شرکت در آزمون لیسانس به پزشکی است که می‌توان در آن صورت، رشته پرستاری را نیز انتخاب رشته کرد. شرایط ویژه‌ای برای قبولی در آزمون لیسانس به پزشکی وجود دارد که در مطالب فوق برای شما بیان کرده‌ایم.
رشته میکروبیولوژی و بازار کار
پتانسیل‌های زیادی برای بازار کار این رشته وجود دارد اما هر چه فرد سطح تحصیلات بالاتری در این رشته داشته باشد، راحت‌تر می‌تواند حوزه کاری خود را مشخص کند. اما برخی از مکان‌هایی که یک میکروبیولوژیست می‌تواند در آن محل به اشتغال بپردازد، عبارتند از:
- آزمایشگاه‌های پاتولوژی
- مراکز تحقیقاتی و میکروب‌شناسی بیمارستان‌ها
- سازمان‌های حوزه بهداشت و درمان
- پژوهشگاه‌های کشاورزی
- پژوهشگاه‌های زیست محیطی
- پژوهشگاه‌های نفتی
- مراکز تحقیقاتی مرتبط با دارو و غذا به عنوان کنترل کیفی مواد غذایی
- کارخانه‌های عطر سازی
- مراکز مربوط به صنایع نساجی
- مراکز تهیه واکسن
- و …
درآمد و حقوق رشته میکروبیولوژی
موضوع اشباع شدن رشته‌های دانشگاهی، یکی از پرتکرارترین سوالاتی است که ممکن است شنیده شود و همین مسئله می‌تواند موجبات نگرانی بسیاری از داوطلبان را فراهم سازد. اما شاید توجه به یک نکته بسیار ضروری باشد! بنظر شما آیا می‌توان بدون برخورداری از تخصص علمی بالا، موفقیت لازم را به دست آورد؟ و یا درآمد مناسبی داشته باشیم؟ جواب شما نیز قطعأ خیر است! بنابراین تقاوتی ندارد شما در ایران زندگی می‌کنید و یا در خارج از کشور، در هر حال، هدف مهم این است شما بتوانید در رشته خود، موفقیت لازم را به دست آورید.
شاید این توضیح در رابطه با رشته میکروبیولوژی برای برخی از داوطلبان کافی نباشد و یا به دنبال اطلاعات دقیق‌تری باشند که از آینده شغلی خود در این رشته آگاه شوند. در صورتی که وارد بازار کار شوید، درآمد شما را می‌توان به دو نوع تقسیم کرد؛ اگر در شرکت‌های کوچک مشغول به کار هستید، درآمد شما می‌تواند در حال حاضر از 1 میلیون تومان تا 5 میلیون تومان در ماه متغیر باشد. همچنین در صورتی که موفق به استخدام در شرکت‌های بزرگی مانند شرکت داروسازی رازی شوید، می‌تواند این درآمد تا 6 میلیون تومان در ماه نیز متغیر باشد. البته این میزان درآمد مربوط به حال حاضر است و تا 4 سال دیگر قطعأ شرایط متفاوت خواهد بود.
ادامه تحصیل میکروبیولوژی در خارج از کشور
میکروبیولوژی یکی از رشته‌های مرتبط با نظام سلامت و سیستم بهداشت و درمان است که در میان عموم مردم به خوبی شناخته شده نیست. اما در دوران پاندمی ویروس کرونا ارزش کار متخصصان این رشته بیش از پیش نمایان شده و متخصصان آن تاثیر شگرفی در ساخت انواع واکسن برای ایمن سازی جمعیت بشر در برابر این ویروس کشنده ایفا نموده‌اند. فاکتورهای متعددی در انتخاب بهترین کشورها برای مهاجرت میکروبیولوژیست ها باید در نظر گرفته شود که این فاکتورها عبارتند از:
- شرایط معادل‌سازی مدارک تحصیلی فارغ التحصیلان دانشگاههای ایران در رشته میکروبیولوژی در کشورهای دیگر
- بحث زبان، تسلط به یکی از زبان‌های انگلیسی، آلمانی و عربی می‌تواند کمک کننده باشد.
- میزان درآمد و مقایسه میزان مالیات بر درآمد و هزینه‌های زندگی در کشورهای مختلف
- شرایط اعطا اقامت دائم با ویزا کاری
- و …
رشته میکروبیولوژی در المان
به منظور بهره مندی از مزایا مهاجرت میکروبیولوژیست به آلمان، متخصصان این رشته باید حداقل مدرک لیسانس میکروبیولوژی و سه سال سابقه کار مرتبط داشته باشند. نکته مهم برای استفاده از فرصت مهاجرت میکروبیولوژیست به آلمان، داشتن تسلط به زبان آلمانی و ارائه مدرک زبان آلمانی معتبر است. طبیعتأ برای اخذ ویزا کار آلمان، شرایط سنی نیز در نظر گرفته می شود و به طور معمول متقاضیان حداکثر چهل سال می توانند داشته باشند.
اما فراموش نکنید که کشور المان یک کشور رو به پیری است؛ به همین دلیل از اتباع خارجی استقبال ویژه‌ای برای ارائه ویزا کاری دارند؛ اما با توجه به این که رشته میکروبیولوژی شاخه‌های گستره‌تری دارد، کشور آلمان از رشته میکروبیولوژی صنعتی استقبال ویژه‌ای کرده و کسانی که در این رشته تحصیل کرده باشند یا تخصص داشته باشند، شانس بیشتری برای پذیرش خواهند داشت.
رشته میکروبیولوژی در کانادا
بازار کار رشته میکروبیولوژی در کشور کانادا بسیار داغ است؛ به این صورت که سال‌ها است که کشور کانادا جزو مقاصد اصلی و اولویت اول افراد برای ادامه تحصیل یا مهاجرت محسوب می‌شود. اگر فارغ التحصیل رشته میکروبیولوژی بوده و خواهان ورود به بازار کار میکروبیولوژی در کشور کانادا باشید، باید مدارک تحصیلی خود را در کانادا معادل سازی کنید.
البته لازم به ذکر است که بعد از معادل سازی مدارک، چند واحد درسی نیز باید در کشور کانادا بگذرانید. اما اصلی‌ترین شرایط پذیرش در کانادا، شرط تسلط به یکی از زبان‌های انگلیسی یا فرانسه با ارائه مدرک معتبر مانند آیلتس با نمره حداقل 7 می‌باشد. اگر خواهان اشتغال در همه شهرهای کشور کانادا باشید، زبان انگلیسی نیازمندید؛ اما اگر می‌خواهید در استان‌های فرانسه زبانی مانند کبک، شاغل باشید، باید مدرک زبان فرانسه معتبر ارائه دهید.
رشته میکروبیولوژی در سوئد
سوئد یکی از مرفه‌ترین مناطق اسکاندیناوی است که از قدرتمندترین مناطق در حوزه پزشکی محسوب می‌شود؛ همان‌طور که همگی می‌دانیم، کشور سوئد اولین کشوری بود که در زمان اپیدمی کرونا کمتر از یک سال توانست واکسن آسترازنکا که یکی از موثرترین واکسن‌های دنیا می‌باشد را به جهان عرضه کند.
متقاضیان و داوطلبین ادامه تحصیل یا مهاجر که تخصص میکروبیولوژی دارند، می‌توانند بعد از پذیرش در سوئد، یکی از مدارک زبان سوئدی یا انگلیسی را در همین کشور گذرانده و با دریافت مدرک حداقل سطح B2 و داشتن مدرک بیولوژی از دانشگاههای معتبر و یک سال سابقه کاری معتبر، ویزا کاری خود را دریافت نمایند.
کشور سوئد بازار کار بسیار مناسبی برای فعالیت در حوزه میکروبیولوژی دارد؛ به این صورت که درآمد یک میکروبیولوژیست پزشکی در سوئد به طور متوسط، مابین 20 تا 70 کرون سوئد می‌باشد. به همین علت اغلب مهاجرین به این کشور، خواهان دریافت اقامت دائم نیز می‌باشند.
رشته میکروبیولوژی در استرالیا
اما می‌رسیم به قاره همیشه سبز و استرالیا سرسبز! کشور استرالیا به دلیل برخورداری از نظام سلامت قوی و دانشگاههای پیشرفته در حوزه سلامت و بهداشت، هر ساله مقصد مهاجرت بسیاری از پزشکان، دندانپزشکان و داروسازان بوده است. این کشور نیز برای پذیرش، معادل سازی را مدارک را طلب می‌کند و بعد از معادل سازی، داوطلبین باید دوره‌های آکادمیک را نیز بگذرانند.
اما شرایط برای نیوزلند متفاوت است و متقاضیان می‌توانند بدون معادل سازی مدارک تحصیلی خود، پذیرش شده و فقط دوره‌های آکادمیک را بگذارنند. اما اصلی‌ترین دلیل انتخاب استرالیا از سوی متقاضیان بعنوان کشور مقصد مهاجرت، اخذ اقامت دائم از سوی این کشور است.
رشته میکروبیولوژی در اتریش
اگر قصد دارید در یک کشور زیبا، آرام و پیشرفته به ادامه تحصیل یا زندگی بپردازید، اتریش بهترین گزینه است! اما مهم‌تر از همه، جذب بی‌سابقه و باور ناپذیر اتریش در نیرو متخصص در انواع صنایع و نظام‌های مرتبط با سلامت می‌باشد. برای ورود به بازار کار این کشور، متقاضی اگر در کشورهایی به غیر از کشورهای هم پیمان بولونیا تحصیل کرده باشد، باید نسبت به معادل سازی مدارک تحصیلی خود اقدام کرده و همچنین برای اخذ مجوز جاب آفر و ویزا کار اتریش، مدرک معتبر زبان آلمانی ارائه دهد.
نکته: پیمان بولونیا چیست! براساس این پیمان که در سال ۱۹۹۹ میان وزراء آموزش ۲۹ کشور اروپایی در دانشگاه بولونیا ایتالیا منعقد شد، همه کشورهای عضو این پیمان باید در راستا نظام آموزشی یکپارچه در اروپا گام بردارند. با این کار دانشجویان می‌توانند به‌راحتی و بدون دردسرهای تطبیق مدرک در تمام کشورهای اروپایی عضو این پیمان مشغول به تحصیل شوند.
نکته دوم: کشورهای عضو معاهده بولونیا کدام‌ها هستند! همان طور که گفته شد قرار داد بولونیا در ابتدا بین ۲۹ کشور اروپایی عضو اتحادیه اروپا امضا شد اما در ادامه به ۴۷ کشور افزایش یافت. تاکنون کشورهایی مثل « انگلستان، قزاقستان، ترکیه، ایتالیا، سوئد، اسپانیا، جمهوری چک، دانمارک، فنلاند، گرجستان، یونان، اسلوواکی، آلبانی، روسیه، آندورا، پرتغال، استونی، ارمنستان، نروژ، اتریش، آلمان، آذربایجان، هلند، بلژیک، بوسنی و هرزگوین، بلاروس، لوکزامبورگ، بلغارستان، کروواسی، لیختن اشتاین، قبرس، فرانسه، مجارستان، ایسلند، ایرلند، لاتویا، لتونی، مالت، مولداوی، مونتنگرو، مقدونیه، لهستان، رومانی، صربستان، اسلوونی، سوئیس و اوکراین» توانسته‌اند نظام آموزشی خود را براساس قرار داد بولونیا عیار سازند.
رشته میکروبیولوژی در قطر و عمان
در طی ده سال اخیر، کشورهای حاشیه خلیج فارس به دلیل این که این کشورها سرمایه گذاری بسیاری بر روی زیرساخت‌های خود داشته‌اند، مورد توجه مهاجرین قرار گرفته‌اند. همچنین به دلیل نیاز این کشورها به نیروهای متخصص، جذب بالا مهاجر و ارائه امکانات رفاهی بسیار عالی، به یکی از مراکز توجه مهاجرین، مخصوصأ ایرانیان قرار گرفته‌اند.
برای پذیرش در قطر، متقاضیان باید تسلط بالایی به زبان انگلیسی داشته باشند تا بتوانند در آزمون معادل سازی مدارک که با عنوان آزمون پرومتریک قطر معروف است و به زبان انگلیسی برگزار می‌شود، شرکت نموده و از پس غول عرب معادل سازی برآیند.
برای پذیرش در عمان نیز، متقاضیان باید تسلط بالایی به زبان انگلیسی داشته باشند تا بتوانند در آزمون معادل سازی مدارک که با عنوان آزمون پرومتریک عمان معروف است و به زبان انگلیسی برگزار می‌شود، شرکت نموده و از پس غول عرب معادل سازی برآیند.
سخن پایانی
دوستان و همراهان عزیز به پایان یکی دیگر از مقالات معرفی رشته‌های دانشگاهی تحت عنوان معرفی کامل رشته میکروبیولوژی رسیدیم. امیدوارم که از خواندن این مطلب لذت برده و جواب سوالات خود را بیابید. اما بعنوان سخن آخر در انتها کار، لازم می‌دانم این نکته را ذکر کنم که همه مشاغل دشواری‌های خود را دارند.
بنابراین افراد قبل از ورود و اشتغال به کار باید معایب و محاسن شغل مورد نظر را مورد بررسی قرار دهند. کار در آزمایشگاه نیز از این قاعده مستثنی نیست. افرادی که روحیه کار کردن با خون را ندارند، افراد مناسبی برای این شغل محسوب نمی‌شوند. همچنین ممکن است افرادی باشند که نمی‌توانند مدت زمان زیادی روی مسئله‌ای خاص تمرکز کنند و آن را رها می‌کنند. همچنین گاهأ میکروبیولوژیست‌ها ماه‌ها و شاید سال‌ها روی یک آزمایشی کار می‌کنند تا به نتیجه برسند.
بنابراین افرادی که در این شغل اشتغال دارند، باید صبر و حوصله بسیار زیادی داشته باشند. همچنین در این شغل همانند سایر مشاغل بیمارستانی و تحقیقاتی امکان ابتلا به بیماری‌های واگیر و عفونت‌ها وجود دارد؛ پس، میکروبیولوژیست‌ها باید تمامی نکات بهداشتی را رعایت کرده و آمادگی رویارویی با انواع مشکلات را داشته باشند.
با ثبت نام در خبرنامه سایت بخون، از داغ‌ترین مقالات منتشر شده ما در اسرع وقت با خبر خواهید شد. همچنین ما در قسمت ارسال دیدگاه و نظرات، منتظر نظرات، پیشنهادات، انتقادات شما هستیم. بنابراین علاوه‌بر حمایت از ما با نظرات خود، شما می‌توانید سوالات خود در مورد مطلب فوق را برای ما ارسال کنید. من و همکارانم همه روزه پاسخگو سوالات شما عزیزان خواهیم بود. موفق باشید ..
سوالات متداول
- آیا رشته میکروبیولوژی پذیرش بدون کنکور دارد؟
رشته میکروبیولوژی در دانشگاههای دولتی فقط پذیرش با آزمون دارد؛ اما در دانشگاههای آزاد، پیام نور و غیر انتفاعی پذیرش بدون کنکور دارد. برای اطلاع از شرایط پذیرش، به متن مقاله مراجعه نمایید. - رشته میکروبیولوژی چند ترم است؟
رشته میکروبیولوژی در دوره کارشناسی 4 سال است که معادل 8 ترم تحصیلی می‌باشد. - رشته میکروبیولوژی چیست؟
رشته میکروبیولوژی رشتهای است بر پایه و هدف شناسایی جانداران میکروسکوپی که به مسائل مرتبط با نقش آنها در زندگی انسانها میپردازد. اما برای اطلاع کامل و گستره در این رابطه، به متن مقاله مراجعه فرمایید.
درضمن اگر شما هم کسب و کار مرتبط با زمینه آموزش و کنکور دارید، سایت بخون یک مرجع مناسب برای پذیرش تبلیغات شماست؛ برای اطلاع کامل از طرح‌های موجود کافیست روی لینک تبلیغات در سایت بخون کلیک کنید.
