امروز با آموزش فصل سه ریاضی چهارم در سایت بخون همراه شما هستیم. همان‌طور که می‌دانید در فصل سه ریاضی چهارم با نسبت، ضرب و تقسیم سر و کار داریم. هر کدام از این مباحث نه تنها در حل سوالات فصل سه بلکه در حل سوالات سایر پایه‌های درسی نیز به شما کمک خواهند کرد. در واقع این مبحث از جمله مباحثی است که تا انتهای دوره تحصیلی برای شما کاربرد دارد.
پس یادگیری این مبحث از اهمیت زیادی برخوردار است. در ابتدا کار شما را با مباحث این فصل آشنا خواهیم کرد و سپس هر یک از این مباحث را به طور کامل بررسی خواهیم کرد. فصل سه ریاضی چهارم شامل مباحث زیر است:
- حل مسئله : الگوسازی و حذف حالت‌های نامطلوب
- درس اول: ضرب دو عدد دورقمی
- درس دوم: محاسبه‌ی حاصل ضرب
- درس سوم: محاسبه‌های تقریبی
- درس چهارم: تقسیم و بخش پذیری
- درس پنجم: تقسیم بر عددهای یک رقمی
- درس ششم: تقسیم بر عددهای دورقمی
این فصل مربوط به ضرب و تقسیم و اعمال روی آن‌ها است و دارای 6 درس می‌باشد که در ادامه تک تک این درس‌ها را بررسی خواهیم کرد. همچنین توصیه می‌کنم برای استفاده از سایر آموزش‌های مربوط به پایه چهارم دبستان، لینک چهارم ابتدایی را دنبال کنید. اما اگر احساس می‌کنید در آموزش سایر فصول ریاضی چهارم به مشکل برخورده‌اید، از طریق لینک ریاضی چهارم ابتدایی به مطالعه سایر فصلها نیز بپردازید.
تدریس صفحه 47 ریاضی چهارم | حذف حالت‌های نامطلوب
در بخــش اول ایــن فصــل بــه خاصیــت جابجایــی در ضــرب اشــاره دوبــاره‌ای می‌گــردد. حل برخی از مسائل باید نظم خاصی داشته باشد، برای این کار باید از جدول نظام‌دار استفاده کنیم.
به ضرب‌های تکراری حالت‌های نامطلوب می‌گویند که باید آن‌ها را کنار بگذاریم. یعنی عدد یا ضرب‌هایی که مطمئن هستیم در حل مسئله کاربرد ندارند را باید حذف کنیم.
آموزش ریاضی چهارم دبستان | ضرب دو عدد دو رقمی
ضرب اعداد به چند صورت انجام می‌شود: 1- فرایندی 2- مساحتی.
1- فرایندی: در این روش یکی از اعداد 2 رقمی را گسترده نویسی می‌کنیم. مثلا 20 را به 2×10 تبدیل می‌کنیم. سپس عدد 2 رقمی دیگر را در تک تک عدد گسترده نویسی شده ضرب می‌کنیم و در نهایت عددهای به دست آمده را با هم جمع می‌کنیم.
2- مساحتی: ابتدا اعداد را گسترده نویسی می‌کنیم. سپس اعداد را در طول و عرض مستطیل قرار می‌دهیم و در هر چهارچوب ضرب‌ها را انجام می‌دهیم و سپس همه را باهم جمع می‌کنیم و حاصل ضرب اصلی به دست می‌آید.
تدریس محاسبه حاصل ضرب ریاضی چهارم ابتدایی
اگـر در سـمت راسـت یـک یـا هـر دوی اعـداد، صفـر وجـود داشـته باشـد، بـرای آسانی حل حاصل‌ضرب، صفرهــا را در نظــر نمیگیریــم و ابتــدا عددهــا را در هــم ضــرب کــرده و ســپس بــه تعــداد صفرهــای هــر دو عــدد در ســمت راسـت حاصــل صفــر میگذاریــم. به مثال زیر توجه کنید:
همچنین یک حالت دیگر وجود دارد. این است که اگر صفر در میان یکی از اعداد ضرب باشد، باید از اولین صفر به سمت راست را کلا صفر قرار دهیم. سپس عدد دیگر را در آن ضرب کنیم. به مثال زیر توجه کنید:
ریاضی چهارم دبستان فصل سوم |محاسبه‌های تقریبی
محاسبه تقریبی سه نوع دارد، دهگان، صدگان و هزارگان. به همین دلیل باید به مقدار به مقدار تقریبی که از ما خواسته شده توجه کنیم.
1- دهگان: بایــد دقــت کنیــم عــدد بیــن کــدام دو ده‌تایــی پشــت ســر هــم قــرار دارد ســپس ده‌تایــی نزدیکتــر را بــه عنــوان تقریــب انتخــاب می‌کنیــم. یعنی ابتدا یکان را صفر قرار می‌دهیم و در سمت چپ عدد خواسته شده قرار می‌دهیم؛ سپس به آن 10 واحد اضافه می‌کنیم و در سمت راست عدد خواسته شده قرار می‌دهیم. به یکان عدد وسط نگاه می‌کنیم. دو حالت پیش می‌آید، یکی اینکه اگر یکان، عدد 5 و بیشتر از 5 باشد یعنی به عدد سمت راست نزدیک‌تر است. دوم اگر یکان کوچک‌تر از 5 باشد یعنی به عدد سمت چپ نزدیک‌تر است. به مثال زیر توجه کنید:
2- صدگان: مانند دهگان عمل می‌کنیم فقط به جای اینکه یکان را صفر قرار دهیم، باید هم یکان و دهگان را صفر قرار دهیم و سپس در سمت چپ عدد خواسته شده قرار می‌دهیم؛ بعد به آن 100 واحد اضافه می‌کنیم و در سمت راست عدد خواسته شده قرار می‌دهیم. به یکان و دهگان عدد وسط نگاه می‌کنیم. دو حالت پیش می‌آید، یکی اینکه اگر یکان و دهگان، عدد 50 و بیشتر از 50 باشد یعنی به عدد سمت راست نزدیک‌تر است. دوم اگر یکان و دهگان کوچک‌تر از 50 باشد یعنی به عدد سمت چپ نزدیک‌تر است. به مثال زیر توجه کنید:
به عدد 5600 نزدیک‌تر است.
3- هزارگان: مانند صدگان عمل می‌کنیم فقط به جای اینکه یکان و دهگان را صفر قرار دهیم، باید یکان و دهگان و صدگان را صفر قرار دهیم و سپس در سمت چپ عدد خواسته شده قرار می‌دهیم؛ بعد به آن 1000 واحد اضافه می‌کنیم و در سمت راست عدد خواسته شده قرار می‌دهیم. به یکان و دهگان و صدگان عدد وسط نگاه می‌کنیم. دو حالت پیش می‌آید، یکی اینکه اگر یکان و دهگان و صدگان، عدد 500 و بیشتر از 500 باشد یعنی به عدد سمت راست نزدیک‌تر است. دوم اگر یکان و دهگان و صدگان کوچک‌تر از 500 باشد یعنی به عدد سمت چپ نزدیک‌تر است. به مثال زیر توجه کنید:
برای محاسبه تقریبی ضرب‌ها دو حالت وجود دارد:
1- ابتدا حاصل عبارت را بدست آوریم و سپس به صورت تقریبی بنویسیم.
2- ابتدا عبارت را به صورت تقریبی بنویسیم و سپس حاصل عبارت را به دست بیاوریم.
تقسیم و بخش‌پذیری کلاس چهارم صفحه 60
تقسیم یک عبارت به 3 روش انجام می‌شود: 1- شکل 2- محور 3- عملیات ریاضی
1- شکل:
2- محور:
3- عملیات ریاضی:
با استفاده از روش زیر نیز قابل محاسبه است.
برای اینکه بعد از انجام تقسیم از طریق روش بالا بفهمیم که پاسخ درست است، از فرمول‌های زیر استفاده می‌کنیم.
a. مقسوم = باقی مانده +(خارج قسمت × مقسوم الیه)
b. باقی مانده < مقسوم علیه
نکته1: اگر باقی مانه یک تقسیم برابر صفر شود، یعنی مقسوم بر مقسوم علیه بخش‌پذیر است.
نکته2: اگر مقسوم به هر تعدادی صفر در سمت راست داشت، آن‌ها را نادیده می‌گیریم و بعد از انجام تقسیم همان صفرها را در سمت راست خارج قسمت قرار می‌دهیم.
تقسیم دو رقمی بر یک رقمی ریاضی کلاس چهارم
در بعضی از تقسیم‌ها ممکن است خارج قسمت چند رقمی باشد؛ یعنی بیش از یک رقم داشته باشد. در این شرایط عملیات تقسیم در چند مرحله انجام می‌شود. به مثال زیر توجه کنید:
تقسیم بر عددهای دو رقمی کلاس چهارم دبستان
این تقسیم مانند تقسیم بالا است فقط اینکه باید از تقریب استفاده کنیم.
یعنی 123 را 100 در نظر می‌گیریم. و کار را ادامه می‌دهیم.
کلام آخر
خب، دانش‌آموزان عزیز به انتها مطلب رسیدیم و فصل سوم ریاضی چهارم را به اتمام رساندیم. تمام تلاش بنده این بوده که با ساده‌ترین توضیح ممکن و کارآمد، آموزش این فصل از ریاضی چهارم را در اختیار شما عزیزان قرار دهم. امیدوارم استفاده لازم را برده باشید. اما اگر مقالات آموزش سایر دروس مربوط به ریاضی پابه چهارم ابتدایی را مطالعه نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنم سری به لینک آموزش ریاضی چهارم زده و مقاله‌ها را مطالعه کنید.
در ادامه، مطالب جدیدی مانند نمونه سوالات ریاضی چهارم ابتدایی را در سایت بخون قرار خواهیم داد. اگر مایل بودید، به سایت بخون سر بزنید و به دوستان و کسانی که لازم دارند معرفی کنید. همچنین برای اطلاع از سایر مقالات و مطالب آموزشی من و سایر همکارانم، حتمأ در قسمت خبرنامه سایت بخون ثبت نام کنید. همچنین اگر سوالی، موردی، پیشنهادی داشتید، حتمأ برای ما از قسمت ارسال دیدگاه و نظرات سایت، ارسال نمایید و برای ارتقا سطح کیفیت کاری ما، انتقادات خود را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
- آیا در مقاله آموزش فصل سه ریاضی چهارم تمامی مطالب را به طور کامل بررسی کردهاید؟
بله، در این مقاله تمامی مباحث فصل سه ریاضی چهارم کامل و دقیق بررسی شده است. - آیا برای سایر فصلها نیز مقاله آموزشی وجود دارد؟
بله، شما میتوانید در سایت بخون از مقالات آموزشی، گام به گام و یا نمونه سوال به صورت کاملأ رایگان استفاده کنید.
