فصل اول ریاضی پنجم در واقع ادامه‌ای بر فصل اول ریاضی چهارم است. اما امروز به صورت تخصصی وارد آموزش ریاضی پنجم ابتدایی خواهیم شد و آموزش فصل اول ریاضی پنجم را در اختیار شما قرار می‌دهیم. این فصل حجم زیادی ندارد اما ارتباط مستقیمی با سایر فصل‌ها حتی سایر پایه‌ها در درس ریاضی دارد و یادگرفتن این فصل به طور کامل به شدت حیاتی می‌باشد. من هژار بتوراک هستم و امروز در سایت بخون به صورت کامل بر روی آموزش فصل اول ریاضی پنجم ابتدایی وقت خواهیم گذاشت و هرآنچه که شما باید بدانید را باهم بررسی خواهیم کرد.
از آنجا که دروس مقطع دبستان به خصوص ریاضی، مهم‌ترین پایه برای دانش‌آموزان است و باید آن را به خوبی آموزش ببینند، در این مطلب تمام مفاهیم مربوط به آموزش فصل اول ریاضی پنجم به شکل کامل آموزش داده شده است. و همچنین اگر می‌خواهید این فصل را مثل آب‌خوردن یاد بگیرید، پس تا انتهای این مطلب صبر داشته باشید و من به شما قول می‌دهم که بعدا مانند استادی ماهر تمام سوالات مربوط به فصل اول ریاضی پنجم ابتدایی را به راحتی حل کنید.
من در این مقاله به صورت کامل، تمام مباحث مربوط به 4 درس فصل اول ریاضی پنجم دبستان را آموزش خواهم داد. برای مشاهده سایر مقالات آموزشی ریاضی پنجم ابتدایی لینک قرار داده شده را دنبال کنید. در ادامه دروس این فصل را معرفی و تک تک شرح می‌دهم. بریم که شروع کنیم. مباحثی که در این فصل قرار است یاد بگیرید به شکل زیر دسته‌بندی میشود:
- درس اول: یادآوری عددنویسی و محاسبات عددی
- درس دوم: معرفی میلیارد
- درس سوم: جمع و تفریق اعداد مرکب
- درس چهارم: الگوها
آموزش درس اول: یادآوری عددنویسی و محاسبات عددی
همان‌طور که می‌دانید، مبحث عددنویسی در تمام پایه‌های دبستان مشاهده میشود و هدف اصلی عددنویسی در ریاضی چهارم دبستان، آشنایی با اعداد پنج رقمی می‌باشد. برای یادآوری عددنویسی کافیست مقاله مربوط به آموزش فصل اول ریاضی چهارم دبستان را به صورت کامل مطالعه کنید.
اما برای مبحث محاسبات عددی که با آن به خوبی آشنا هستید، بد نیست یادآوری بکنیم.
مقایسه اعداد ریاضی پنجم دبستان
اولین موضوع مقایسه اعداد است که به دو صورت انجام میشود. یکی این که اگر طرفین از نظر تعداد ارقام باهم برابر نباشند، آن عددی بزرگتر است که تعداد ارقام بیشتری دارد.به مثال توجه کنید.
345 < 1234
خب، در نگاه اول متوجه می‌شویم که عدد سمت چپ چهار رقم دارد و عدد سمت راست سه رقم دارد. با توجه به توضیح بالا از آن‌جایی که عدد سمت چپ تعداد ارقام بیشتری دارد، پس بزرگتر است.
دوم اینکه اگر تعداد ارقام طرفین برابر بود، باید از سمت چپ دو عدد نظیر به نظیر باهم مقایسه کنیم و هرکدام که بیشتر بود، بزرگتر از دیگری است. به مثال زیر توجه کنید.
4567 < 4657
با توجه به توضیح بالا از آن‌جایی که تعداد ارقام برابر هستند، پس نظیر به نظیر باهم مقایسه می‌کنیم. از چپ شروع می‌کنیم و اولین عدد به چهار می‌رسیم. چون برابراند چیزی مشخص نمی‌شود پس ادامه می‌دهیم. در این‌جا به دو عدد شش و پنج می‌رسیم. می‌دانیم که شش از پنج بزرگتر است، پس به جواب رسیدیم و عدد سمت چپ را انتخاب می‌کنیم. به همین راحتی.
جمع و تفریق اعداد ریاضی پنجم
برای جمع و تفریق اعدادی که دارای یک واحد هستند مثلا هردو دارای واحد هزاراند یا میلیون‌‌اند یا میلیارد هستند، کافیست جمع و تفریق را انجام دهید و اگر اینطور نیست باید ابتدا باهم، هم‌واحد کنیم و سپس عمل جمع و تفریق را انجام دهیم. به مثال زیر توجه کنید.
7 هزار = 8 هزار – 15 هزار (الف
20 میلیون = 40 میلیون – 60 میلیون (ب
در سال‌های گذشته خواندیم که اعداد را زیر هم‌دیگر بنویسیم و سپس عمل جمع و تفریق را انجام دهیم. برای جمع، اعداد را نظیر به نظیر باهم جمع می‌کنیم و اگر با عدد ده، برابر یا بیشتر شود، یکان را می‌نویسیم و یک واحد به سمت چپ اضافه می‌کنیم. برای تفریق نیز اعداد را نظیر به نظیر ازهم کم می‌کنیم. البته یادتان باشد که عدد کوچکتر در پایین و عدد بزرگتر در بالا قرار می‌گیرد. اگر کم نشد یک واحد از سمت چپ کم می‌کنیم و ده واحد به عدد خود اضافه می‌کنیم تا عمل تفریق صورت گیرد. به مثال زیر توجه کنید.
ضرب:
برای ضرب کافی است صفرهایی که در سمت راست اعداد قرار دارند حذف کنیم و عمل ضرب را انجام دهیم و سپس صفرها را در کنار جواب اصلی قرار دهیم. به مثال زیر توجه کنید.
تقسیم اعداد ریاضی پنجم دبستان
ابتدا باید بدانیم که دو عدد برهم بخش پذیرند یا خیر. اگر بخش‌پذیر باشند باید عدد دوم را به صورت ضرب دو عدد دیگر بنویسیم وعدد اول را بر یکی از این دو عدد تقسیم کنیم. و سپس جواب را بر عدد دیگر نیز تقسیم می‌کنیم.
20 = 2 ÷ 40 =(5000 × 2) ÷ 200000 = 10000 ÷ 200000
آموزش معرفی میلیارد ریاضی پنجم دبستان
درس دوم فصل اول ریاضی پنجم دبستان، معرفی میلیارد است. بعد از اتمام این درس از شما انتظار می‌رود که به راحتی بتوانید اعداد 10 رقمی یا همان میلیارد را بخوانید و بنویسید. پس بریم که آموزش این درس را تکمیل کنیم.
همان‌طور که می‌دانید با قرار دادن صد بسته ده هزار تایی کنار هم، یک بسته‌ی یک میلیون تایی تشکیل میشود. اگر بیاییم و صد بسته ده میلیون تایی کنار هم قرار دهیم، یک بسته یک میلیاردی که به صورت مقابل نوشته میشود 1000000000 به دست می‌آید. نحوه قرار گرفتن میلیارد در جدول ارزش مکانی زیر آمده است.
با توجه به جدول ارزش مکانی بالا سعی کنید خودتان تمرین زیر که مربوط به بحث میلیارد است را حل کنید.
تمرین: عدد مربوط به هر جدول ارزش مکانی را به حروف بنویسید.
الف)
ب)
بعد از اینکه خودتان به جواب رسیدید پاسخ‌های خود را با جواب‌های زیر مقایسه کنید. اگر درست بود که بریم به ادامه درس و اگه اشتباه حل کرده بودید، یک‌بار دیگر آموزش را مطالعه کنید و به خوبی یاد بگیرید.
پاسخ تمرینات مربوط با بحث میلیارد
الف) سی‌ویک میلیارد و چهل و پنج میلیون و هشصد و سی و دو هزار و چهارصد و سیزده
ب) پنج میلیارد و صد و سی و هفت میلیون و شش‌صد و نود و هشت هزار و دویست و پنجاه و چهار
آموزش جمع و تفریق اعداد مرکب ریاضی پنجم
این‌بار نوبت به درس سوم یعنی جمع و تفریق اعداد مرکب می‌رسد. اعداد مرکب به اعدادی می‌گویند که دارای دو یا چند جزء می‌باشند. مثلا عدد مرکب تشکیل شده از چهار جزء، یعنی سال و ماه و روز و ساعت، یا عدد مرکب تشکیل شده از سه جزء ساعت، دقیقه و ثانیه. این‌ها مثال‌هایی بود که راحت‌تر اعداد مرکب را بفهمید.
عدد مرکب تشکیل شده از ساعت، دقیقه و ثانیه
این نوع عدد مرکب به صورت مقابل نمایش داده میشود. «ََ ثانیه : َ دقیقه : ساعت»
عملیات جمع اعداد مرکب زمانی ریاضی پنجم
برای اینکه دو عدد مرکب را باهم جمع کنیم، ابتدا باید اعداد را نظیر به نظیر زیر هم بنویسیم. یعنی مثلا ثانیه‌ها زیر هم دقیقه‌ها زیر هم و ساعت‌ها زیر هم. بعد از این‌کار اعداد را باهم جمع می‌کنیم و زیر خط کسر می‌نویسیم. اگر عدد به دست آمده از عدد شصت بیشتر باشد، باید از آن عدد، شصت واحد کم کنیم و یک واحد به سمت چپ اضافه کنیم و اگر از عدد شصت کمتر باشد به آن دست نمی‌زنیم و همان عدد را می‌نویسیم. برای مثال اگر جمع ثانیه‌ها از شصت بیشتر باشد، از جمع ثانیه‌ها شصت واحد کم می‌کنیم و یه واحد به دقیقه‌ها اضافه می‌کنیم. به مثال زیر توجه کنید.
عملیات تفریق اعداد مرکب زمانی ریاضی پنجم
برای تفریق مانند جمع ابتدا اعداد را نظیر به نظیر می‌نویسیم. سپس عملیات تفریق را انجام می‌دهیم. اگر در یکی از مراحل عدد بالایی از پایینی کوچکتر باشد، باید یک واحد از زمان چپ کم کنیم و شصت واحد به زمان مورد نظر وارد کنیم. یعنی اگر در قسمت ثانیه‌ها عدد بالایی از عدد پایینی کمتر باشد، باید یک واحد از عدد بالایی دقیقه‌ها کم کنیم و شصت واحد به عدد بالایی ثانیه‌ها بیافزاییم. به مثال زیر توجه کنید.
حال نوبت این است که خود را بسنجید و به سوالات زیر پاسخ دهید.
الف)
ب)
پاسخنامه سوالات جمع و تفریق:
الف) 4 19 9
ب) 15 55 3
اگر جوابتان مانند پاسخنامه بود که باید بگم احسنت. اما اگه مانند پاسخنامه نبود یک دور دیگر درسنامه مربوط به جمع و تفریق اعداد مرکب زمانی را به خوبی مطالعه کنید.
عدد مرکب تشکیل شده از گرم و کیلوگرم
می‌دانیم که هر هزار گرم معادل یک کیلوگرم است. در جمع و تفریق این اعداد مرکب باید گرم‌ها در زیر هم‌دیگر قرار داده و سپس عملیات جمع و تفریق را انجام دهیم. در این جا هم مثل موارد بالا اگر جمع گرم‌ها از هزار بیشتر باشد، از عدد محاسبه شده هزار واحد کم می‌کنیم و به کیلوگرم‌ها می‌افزاییم. به مثال زیر توجه کنید.
در مورد تفریق نیز مانند موارد بالا عمل می‌کنیم. یعنی اگر گرم بالایی از گرم پایینی کمتر باشد، باید از کیلوگرم بالایی یک واحد کم کنیم و هزار واحد به گرم بالایی اضافه کنیم و سپس کار خود را ادامه دهیم.
برای تمرین به سوالات زیر پاسخ دهید.
الف)
ب)
لطفا بعد از اینکه خودتون جواب دادید به پاسخ نامه نگاه کنید تا با این روش یادگیری بهتری داشته باشید.
جواب: الف) 200 8
ب) 600 2
آموزش الگوها ریاضی پنجم دبستان
حال به آخرین درس از آموزش فصل اول ریاضی پنجم دبستان رسیدیم. همان‌طور که می‌دانید مبحث الگویابی در سال‌های چهارم، پنجم و ششم دبستان وجود دارد. علاوه بر این در دوره دبیرستان نیز مبحث دنباله‌ها ادامه الگویابی است و اگر این درس را به خوبی در دبستان یاد نگیرید، در آینده دچار مشکل خواهید شد. پس توجه کنید و آموزش‌ها را به خوبی یاد بگیرید. الگویابی به چند بخش تقسیم میشود وتک تک این بخش‌ها را باهم بررسی می‌کنیم.
بخش اول: الگویابی عددی
در الگویابی عددی باید بین اولین و دومین عدد از یک دنباله، یک رابطه پیدا کنیم. البته این را در نظر داشته باشید که این رابطه‌ها باید درست و منطقی باشد.به مثال زیر توجه کنید.
3,6,9,12,15
اولین کار باید یک رابطه میان اعداد بالا پیدا کنیم که قابل فهم و منطقی باشد. وقتی نگاه کنیم متوجه می‌شویم که اختلاف میان عدد دوم و اول سه است. حال باید ببینیم که اختلاف عدد سوم با دوم نیز این‌گونه است یا خیر. می‌بینیم که درسته. در نتیجه می‌گیم که در این الگو عددها سه واحد، سه واحد اضافه شده‌اند. حال نوبتی هم باشه نوبت این است که شما به تمرین زیر پاسخ دهید و دو عدد ادامه الگو را بنویسید.
… , … , 81 , 27 , 9 , 3
پاسخ: سوال متوسطی بود و سخت نبود. می‌بینیم که هر عدد سه برابر شده و عدد بعدی را می‌سازد، پس سه برابر هشتاد و یک برابر است با دویست و چهل و سه. سه برابر دویست و چهل وسه برابر است با هفصد و بیست و نه. به همین راحتی!
بخش دوم: الگویابی هندسی
در الگویابی هندسی باید بین اولین و دومین شکل از یک دنباله، یک رابطه پیدا کنیم. البته این را در نظر داشته باشید که این رابطه‌ها باید درست و منطقی باشد.به مثال زیر توجه کنید.
باید یک رابطه میان اعداد بالا پیدا کنیم که قابل فهم و منطقی باشد. توجه کنید که در هر مرحله دو مربع با شکل اضافه میشود، یکی در سطر بالا و دیگری در سطر پایین.
سخن پایانی
دانش آموزان عزیز و معلمان دلسوز به پایان فصل اول درس ریاضی سال پنجم دبستان رسیدیم و امیدوارم از این مطلب نهایت استفاده را برده باشید به طوری که در ذهن شما حک شده باشد و فراموش نشود. برای یادگیری و تمرین و تکرار بیشتر می‌توانید، مقاله نمونه سوال ریاضی پنجم ابتدایی را مطالعه کنند. همچنین برای پاسخ سوالهای فعالیت‌ها و تمرین‌های کتاب، به مقاله گام به گام ریاضی پنجم ابتدایی مراجعه کنید.
برای مطالعه سایر مقالات آموزشی دروس پایه پنجم ابتدایی، لینک پنجم را دنبال کنید تا از آموزش‌های سایر دروس نیز بهره‌مند شوید. همچنین برای اطلاع از آخرین و داغ‌ترین مقالات ما، حتمأ در خبرنامه سایت بخون ثبت نام کنید. همچنین از قسمت ارسال دیدگاه و نظرات سایت، سوالات و پیشنهادات خود را برای ما ارسال کنید و برای بهبود کیفیت کار ما، انتقادات خود را با ما در میان بگذارید و برای دل‌گرمی و قوت قلب ما می‌توانید در انتها مطلب، به ما امتیاز دهید.
سوالات متداول
- این مقاله دارای چه مباحثی است؟
این مقاله شامل درسهای عددنویسی و محاسبات عددی، معرفی میلیارد، جمع و تفریق اعداد مرکب، الگوها میشود. - در آموزش ریاضی پنجم، فصل اول، نمونه سوال هم حل شده است؟
بله، این مقاله همراه با سوالهای حل شده آموزش داده شده است. - با خواندن این مقاله میتوان کل فصل اول ریاضی پنجم را یاد گرفت؟
بله. تمامی مفاهیم و مطالب بررسی شده است.
