آزمایش hba1c چیست و چرا تجویز می‌شود؟ قند خون سه ماهه چیست؟
آزمایش قند خون سه ماهه با هدف کمک به تشخیص و نظارت بر افراد مبتلا به دیابت انجام می‌شود. با این کار میزان قند خون بیماران در مدت زمان متوسط بین ۳ الی ۴ ماه اندازه‌گیری می‌شود تا بیماران پرخطر شناسایی شده و شیوه درمانی مناسب برای آن‌ها انتخاب شود. اگر قصد دارید در ارتباط با آزمایش قند خون سه ماهه اطلاعات کافی را کسب کنید، با ما همراه باشید.
آزمایش HbA1c چیست؟
آزمایش HbA1c برای اندازه‌گیری قند خون توسط پزشک معالج تجویز می‌شود. به نظر شما HbA1c چیست که مقدار آن می‌تواند بیماری دیابت را نشان دهد؟
HbA1c یا همان هموگلوبین گلیکوزیله بخشی است که هرگاه گلوکز یا قند تولید شده در بدن به گلبول‌های قرمز بچسبند، تولید می‌شود. در واقع این آزمایش به خوبی نشان می‌دهد که چگونه می‌توان دیابت فرد مبتلا را کنترل کرد.
بدن قادر نخواهد بود این میزان قند را به درستی استفاده کند، در نتیجه مقدار زیادی از آن به سلول‌های خونی چسبیده و در خون تجمع می‌یابد. گلبول‌های قرمز قادر هستند به مدت ۳ الی ۴ ماه فعال باشند به همین علت در این مدت می‌توان آزمایش قند سه ماهه یا همان HbA1c را انجام داد.
بالا بودن مقدار این ماده در آزمایش HbA1c نشان می‌دهد که قند زیادی در خون بیمار وجود دارد. در این صورت احتمال ابتلا به عوارض دیابت مانند ایجاد مشکل در دست و پا‌ها زیاد است. داشتن آگاهی از مقدار HbA1c و اقدامات لازم برای کاهش آن می‌تواند به بیمار در کمتر کردن خطر ابتلا به عوارض مخرب آن کمک بزرگی باشد.
تفسیر آزمایش HbA1c چطور انجام می‌شود؟
با انجام آزمایش HbA1c نوبت آن است که بتوانید آن را تفسیر کرده و در صورت بالا بودن مقدار آن در خون بتوانید از افزایش ناگهانی و بیشتر از حد نرمال آن جلوگیری کنید.
نتیجه آزمایش انجام شده به صورت درصد گزارش داده می‌شود. هر چه درصد HbA1c بالاتر باشد نشان می‌دهد میزان قند خون بالا است. با توجه به درصد‌های زیر می‌توان جواب آزمایش را تفسیر کرد:
- زیر ۷/۵ درصد نشان دهنده میزان نرمال است.
- بین ۷/۵ درصد الی ۴/۶ درصد به عنوان پیش دیابت شناسایی می‌شود.
- ۵/۶ درصد یا مقداری بیشتر از این به معنای ابتلا به دیابت است.
بیشتر افراد بزرگسالی که مبتلا به دیابت هستند، سطح HbA1c اندازه‌گیری شده در خون آن‌ها کمتر از ۷ درصد است. این مقدار نشان می‌دهد که احتمال ابتلا فرد به عوارض خطرناک کمتر است. چنانچه این مقدار بیشتر باشد، پزشک معالج برای بیمار روند درمانی دیابت متفاوتی را انتخاب خواهد کرد.
آیا بالا بودن قند خون سه ماهه خطرناک است؟
بالا بودن قند سه ماهه، می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های خطرناک برای بیمار دیابتی باشد. عوامل تأثیرگذار در بالا بودن میزان HbA1c خون، عبارت‌اند از:
- وجود بیماری قلبی مادرزادی
- دهیدراته بودن یا کم آب بودن بدن
- وجود تومور یا آسیب‌های کلیوی
- بیماری‌های ریوی
- پایین بودن میزان هموگلوبین خون
برخی از بیماری‌هایی که فرد در اثر بالا رفتن قند سه ماهه می‌تواند به آن‌ها مبتلا شوند، شامل موارد زیر می‌شود:
- DKA
کتواسیدوز دیابتی با تجزیه کردن چربی‌ها موجب می‌شود تا بیمار به کمای دیابتی دچار شود. بیشترین آمار برای بیماران دیابتی با وضعیت وخیم مربوط می‌شود.
- HHS
اختلال قند خون هیپراسمولار موجب می‌شود تا بدن فرد آب زیادی را دفع کند تا بتواند قند خون اضافه را از بدن خارج کند. با این کار بدن دچار خشکی شده و با کمبود آب مواجه می‌شود. وارد شدن آسیب به اندام‌های داخلی دیگر مانند کلیه‌ها، رگ‌ها و چشم‌ها از جمله عوارض این اختلال به شمار می‌روند. در این حالت هرچند بیمار دچار وضعیت خطرناکی نیست اما برای مدت طولانی به بیماری دیابت مبتلا خواهد بود.
تست‌های مرتبط با آزمایش HbA1c
در کنار انجام آزمایش HbA1c تست‌های دیگر که در گروه آزمایش قند خون قرار می‌گیرند نیز انجام می‌شود. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
۱. تست قند خون ناشتا FBS
انجام آزمایش ناشتا بهترین حالت برای داشتن آزمایش دقیق است. بهتر است از ۸ الی ۱۰ ساعت قبل از انجام آزمایش FBS مواد غذایی به جز آب مصرف نکنید. در صورت بالا بودن سطح گلوکز از مقدار ۷ میلی مول در لیتر، بهتر است آزمایش HbA1c نیز انجام شود.
۲. آزمایش تحمل گلوکز خوراکی OGTT
این آزمایش با هدف بررسی اندازه‌گیری سطح قند خون زنان باردار انجام می‌شود. معمولاً در هفته‌های ۲۴ و ۲۸ بارداری به منظور غربالگری و شناسایی مادران مبتلا به دیابت بارداری تجویز می‌شود.
۳. آزمایش قند خون دو ساعته hpp۲
هرچند این آزمایش برای تشخیص دیابت استفاده نمی‌شود اما می‌تواند با اندازه‌گیری سطح گلوکز خون در صورت غیر نرمال بودن، نوعی پیش دیابت را نشان دهد. علاوه بر این برای تشخیص دیابت بارداری از این آزمایش استفاده می‌شود. در این آزمایش، فرد ناشتا بوده و در آزمایشگاه نوشیدنی با ۷۵ گرم گلوکز را میل می‌کند. دو ساعت بعد نمونه خون تهیه می‌شود. در این حالت باید بدن با این مقدار قند مبارزه کرده و سطح آن نباید بالاتر از نرمال برود.
۴. آزمایش چالش گلوکز GCT
این آزمایش نیز برای اندازه‌گیری قند بارداری در دوران حاملگی مادران تجویز می‌شود. هدف از آن اندازه‌گیری و کنترل دیابت بارداری است. با کمک نتایج به دست آمده می‌توان به بررسی وضعیت سلامت جسمی مادر و جنین نیز پرداخت. این آزمایش نیز در هفته 24 الی 28 حاملگی انجام می‌شود. وجود چاقی مفرط و یا سابقه خانوادگی از جمله دلایل ابتلا به دیابت بارداری به شمار می‌روند.
هومکا و انجام آزمایش HbA1c در منزل!
افراد مبتلا به دیابت و هم چنین کسانی که با توجه به علائم بیماری قند خون، قصد دارند آزمایش HbA1c را در منزل انجام دهند، می‌توانند از خدمات آزمایش در منزل هومکا استفاده کنند. این مجموعه خدماتی در استان تهران و سایر شهرهای کرج، رشت، تبریز، مشهد، اصفهان، شیراز، قزوین و اهواز طرف قرارداد با آزمایشگاه‌ها بوده و خدمات خود را زیر نظر بیمه‌های پایه‌ای و تکمیلی به صورت آزمایشگاه سیار ارائه می‌دهد.
شما می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته یا به وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کنید و منتظر حضور کارشناس هومکا در محل مورد نظر خود باشید.
توجه: وبسایت “بخون” در قبال محتوای این مقاله مسئولیتی ندارد.
