شیراز، شهر شعر و ادب، عطر بهارنارنج و تاریخ کهن، مقصدی است که هر مسافر را به دنیایی از زیبایی‌های طبیعی و تاریخی دعوت می‌کند. این شهر، در دل استان فارس، همچون نگینی درخشان، مجموعه‌ای از جاذبه‌های دیدنی و فرهنگی را در خود جای داده است که هر کدام به‌تنهایی سفری به اعماق تاریخ و طبیعت ایران است.
از باغ‌های سرسبز و آرامش‌بخش تا بناهای تاریخی که قصه‌هایی هزاران ساله را در خود نهفته دارند، شیراز همچون آینه‌ای، فرهنگ، هنر و تاریخ ایران را به نمایش می‌گذارد. در این مطلب شما را به سفری دل‌انگیز در دل شیراز می‌بریم تا با مهمترین جاذبه‌های گردشگری این شهر افسانه‌ای آشنا شوید و جلوه‌های بی‌بدیل آن را از نزدیک لمس کنید.
11 تا از مهمترین جاذبه‌های گردشگری و دیدنی شیراز
شیراز، با داشتن مجموعه‌ای از آثار تاریخی و فرهنگی، یکی از مهمترین مقاصد گردشگری ایران است. از جمله جاذبه‌های برجسته این شهر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تخت جمشید
تخت جمشید، یکی از برجسته‌ترین آثار به‌جا مانده از ایران باستان، نمادی از عظمت و شکوه پادشاهی هخامنشیان است. این مجموعه تاریخی که در دامنه کوه رحمت و به دستور داریوش بزرگ ساخته شد، به عنوان مرکز حکومت هخامنشیان در ۲۵۰۰ سال پیش شناخته می‌شود.
آنچه این بنای باستانی را در سطح جهانی مشهور کرده است، تنها قدمت تاریخی آن نیست، بلکه باستان‌شناسان با مطالعه کتیبه‌ها و آثار موجود در تخت جمشید، به پیچیدگی و پیشرفت تمدن در ایران باستان پی برده‌اند.
از مهمترین بخش‌های تخت جمشید می‌توان به پلکان ورودی، دروازه ملل، خزانه سلطنتی، کاخ صد ستون، کاخ هدیش و دیگر سازه‌های باشکوه آن اشاره کرد. این بناها هرکدام با هنر و معماری خاص خود، بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران کهن را به نمایش می‌گذارند.
سعدیه
سعدیه، آرامگاه شاعر بزرگ ایران، سعدی شیرازی، در شمال شرق شیراز و در دامنه کوه پهندژ، در نزدیکی باغ دلگشا قرار دارد. این مکان که در سال ۱۳۵۳ به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد، از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری شیراز به شمار می‌رود و هر ساله میزبان گردشگران و عکاسان بسیاری از سراسر جهان است.
علاوه‌بر مقبره سعدی، این آرامگاه محل دفن چندین شخصیت برجسته دیگر از جمله شوریده شیرازی است که به وصیت خود در این مکان آرام گرفته‌اند.
آرامگاه کوروش
آرامگاه کوروش یکی از برجسته‌ترین آثار به‌جامانده از دوره هخامنشی است که به کوروش بزرگ، بنیان‌گذار این سلسله و یکی از معروف‌ترین پادشاهان تاریخ ایران اختصاص دارد. این مقبره در دل مجموعه تاریخی پاسارگاد، در شهرستان مرودشت استان فارس قرار گرفته است و با ساختاری ساده اما منحصربهفرد، شباهت‌هایی به زیگورات چغازنبیل دارد. این آرامگاه نمادی از عظمت و فرهنگ ایران باستان است.
حافظیه
حافظیه محل آرامش ابدی خواجه حافظ شیرازی، شاعر بزرگ و برجسته قرن هشتم هجری است که به لسان‌الغیب شهرت دارد و یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در شیراز به شمار می‌آید. بنای کنونی حافظیه در دوران پهلوی اول ساخته شده و در سال ۱۳۵۴ به فهرست آثار ملی ایران افزوده شد.
علاوه‌بر مقبره حافظ که مرکز توجه بازدیدکنندگان است، باغ زیبای این مکان، به‌ویژه در شب با نورپردازی‌های دلنشین، فضایی دل‌انگیز برای قدم زدن و لذت بردن از طبیعت فراهم می‌کند. بازدید از حافظیه در هر فصلی از سال ممکن است و با پرداخت هزینه‌ای اندک، می‌توانید از این مکان دیدن کرده و به دیوان حافظ تفالی بزنید.
آرامگاه شاهچراغ
آرامگاه حضرت شاهچراغ (ع) که در سال ۱۳۲۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، یکی از برجسته‌ترین مکان‌های مذهبی و دیدنی استان فارس است. این زیارتگاه به دلیل اینکه محل آرامگاه برادر امام رضا (ع) است، جایگاه ویژه‌ای در میان ایرانیان دارد.
از نظر هنر و معماری اسلامی و ایرانی، این آرامگاه به‌واسطه آینه‌کاری و کاشی‌کاری‌های بی‌نظیرش، فضایی بسیار زیبا و روحانی را پدید آورده است. این بنا دارای چهار شاه‌نشین در اطراف حرم است و در سمت غرب آن نیز مسجدی قرار دارد. ضریح نقره‌ای حرم، که در مرکز شاه‌نشین زیر گنبد جای گرفته، به طور خاصی جلب توجه می‌کند.
دروازه قرآن
دروازه قرآن یکی از برجسته‌ترین نشانه‌های فرهنگی و معماری اسلامی در شیراز است. این بنا نخستین بار به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته شد و قرآنی در بالای آن قرار گرفت تا مسافران هنگام عبور از زیر آن، از برکت و حفاظت الهی برخوردار شوند.
طراحی زیبا و سنتی این دروازه، نشان‌دهنده توجه ویژه حاکمان آن دوران به حفظ و ترویج میراث فرهنگی اسلامی و ایرانی است. بازدید از دروازه قرآن در تمام ایام سال امکان‌پذیر است، اما فصل‌های بهار و پاییز با هوای مطبوع و مناظر دل‌انگیز اطراف، بهترین زمان برای بازدید این فضای معنوی و فرهنگی محسوب می‌شوند.
باغ عفیف‌آباد
باغ عفیف‌آباد، که با نام باغ گلشن نیز شناخته می‌شود، یکی از باغ‌های تاریخی و ارزشمند شیراز است که ترکیبی از معماری دوره‌های مختلف، از جمله هخامنشی، ساسانی و قاجاریه را به نمایش می‌گذارد. باغ عفیف‌آباد به‌دلیل میزبانی یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های نظامی خاورمیانه، فضایی کاملا نظامی به خود گرفته است. در گوشه و کنار این باغ زیبا، بازدیدکنندگان می‌توانند انواع تجهیزات نظامی و حتی تانک‌ها و توپ‌های قدیمی را مشاهده کنند، که یادآور تاریخ پر فراز و نشیب نظامی ایران هستند.
باغ نارنجستان قوام
باغ نارنجستان قوام، یکی از دل‌انگیزترین جاذبه‌های شیراز، در دوره قاجار و طی سال‌های ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ خورشیدی ساخته شده است. این مکان تاریخی با مساحتی بالغ بر ۳,۵۰۰ متر مربع، به خاندان قدرتمند قوام‌الملک تعلق داشت و به همین دلیل به این نام شهرت یافته است. وجود درختان نارنج در محوطه باغ، دلیل دیگری برای نامگذاری این باغ به عنوان نارنجستان بوده است.
این باغ سه ساختمان در بخش‌های مختلف خود دارد که ساختمان اصلی آن با تزئینات هنرمندانه‌ای مانند آینه‌کاری و کاشی‌کاری چشم‌ها را خیره می‌کند.
ارگ کریم خان زند
ارگ کریم خان که در قلب شهر شیراز قرار گرفته، یکی از برجسته‌ترین آثار دوران زندیه به‌شمار می‌آید. این بنای تاریخی که در سال ۱۳۵۱ به فهرست میراث ملی ایران افزوده شد، به دستور کریم خان زند، مشهور به وکیل‌الرعایا، در سال ۱۱۸۰ هجری قمری ساخته شد. ارگ کریم خان به عنوان مقر حکومتی و محل زندگی کریم خان زند شناخته می‌شد و به همین دلیل نام او را بر خود دارد.
بازار وکیل
بازار وکیل، یکی از شناخته‌شده‌ترین بازارهای سنتی و تاریخی ایران، به دستور کریم خان زند احداث شد. این بازار که در مرکز شهر شیراز و در نزدیکی جاذبه‌های معروفی مانند مسجد و حمام وکیل واقع شده است، با ویژگی‌های منحصربهفرد خود، مرکز تجارت در این شهر به‌شمار می‌رود.
مانند بسیاری از بازارهای قدیمی ایران، بازار وکیل دارای بخش‌های مختلفی است از جمله بازار مسگرها، بازار کلاهدوزها، بازار سراج‌ها و شمشیرگرها، که به فعالیت‌های مختلف خود نامگذاری شده‌اند. این بازار مکانی است برای عرضه انواع کالاهای ایرانی و وارداتی، از فرش‌های دستباف و ماشینی گرفته تا پارچه‌ها و زیورآلات سنتی.
باغ دلگشا
باغ دلگشا یکی از باغ‌های تاریخی و زیبا در شیراز است که نزدیک به سعدیه واقع شده است. این باغ با عمارت کلاه‌فرنگی خود که تنها ساختمان موجود در آن است، به نمایش شکوه و زیبایی خاصی پرداخته است.
عمارت کلاه‌فرنگی در مرکز باغ قرار دارد و توسط درختان بلند و سرسبز احاطه شده است. در فصل بهار، باغ به ویژه با عطر خوش بهار نارنج، فضایی دلپذیر و رویایی پیدا می‌کند. حوض زیبای وسط حیاط عمارت نیز یکی از نقاط قوت این باغ است که گردشگران از نشستن در کنار آن و لذت بردن از زیبایی‌های آن بهره‌مند می‌شوند.
نکات مهم سفر به شیراز
برای داشتن سفری لذت‌بخش به شهر زیبای شیراز، آشنایی با آداب و رسوم محلی، وضعیت آب‌وهوا، زمان مناسب سفر و روش‌های مختلف حمل‌ونقل می‌تواند مفید باشد. در ادامه به برخی از نکات کلیدی برای سفر به شیراز اشاره می‌شود:
آداب و رسوم مردم شیراز
مردم شیراز به مهمان‌نوازی و خونگرمی معروف هستند. تعامل با محلی‌ها و تجربه فرهنگ و لهجه زیبای شیرازی‌ها، از جذابیت‌های سفر به این شهر است. آشنایی با آداب و رسوم محلی و مهمان‌نوازی آن‌ها می‌تواند به یادگاری‌های شیرین و ماندگار تبدیل شود.
غذاهای شیرازی، از جمله کلم‌پلو، آش سبزی، شربت‌های سنتی مانند بهار نارنج و بیدمشک نسترن، سالاد شیرازی و حلوا کاسه‌ای، بخشی از فرهنگ غذایی این منطقه را تشکیل می‌دهند. این غذاها معمولا در مهمانی‌ها و در کنار چای و یوخه شیرازی سرو می‌شوند.
شیراز برای مناسبت‌های مختلف جشنواره‌ها و مراسم‌های خاصی دارد. از جمله هفته بزرگداشت شیراز، جشنواره عروسی درخت نارنج و مراسم‌های مذهبی مانند عزاداری‌های محرم و صفر. این جشنواره‌ها فرصتی عالی برای آشنایی با فرهنگ و سنت‌های محلی فراهم می‌آورند.
آب‌وهوای شیراز
شیراز دارای آب‌وهوای نیمه‌خشک است که تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد دارد. بهار و پاییز با آب و هوای معتدل و دلپذیر، زمان‌های مناسب‌تری برای سفر به این شهر است. این دو فصل، بهترین شرایط آب‌و‌هوایی را برای گردشگران فراهم می‌کنند.
بهترین زمان سفر
بهترین زمان برای بازدید از شیراز، فروردین و اردیبهشت به دلیل هوای مطبوع و عطر بهارنارنج است. اگر ترجیح می‌دهید از شلوغی پرهیز کنید و هزینه‌های سفر را کاهش دهید، پاییز انتخاب مناسبی خواهد بود. زمستان، با وجود سرمای آن، برای کسانی که با هوای سرد مشکلی ندارند، امکان سفر به شیراز با هزینه‌های کمتر را فراهم می‌آورد.
روش‌های سفر به شیراز
سفر هوایی به شیراز سریع‌ترین و راحت‌ترین گزینه است. فرودگاه بین‌المللی شهید دستغیب شیراز، پذیرای پروازها از شهرهای مختلف ایران است و زمان سفر به شیراز را به کمتر از ۳ ساعت کاهش می‌دهد.
سفر با قطار به شیراز، گزینه‌ای اقتصادی و راحت است. مسیرهای ریلی از شهرهای مهمی مانند تهران، مشهد، اصفهان و تبریز وجود دارد. این روش، مخصوصا از تهران، که حدود ۱۵ ساعت طول می‌کشد، با خرید بلیط قطار تهران شیراز، سفری دلچسب را تجربه خواهد کرد.
سخن پایانی
سفر به شیراز، این شهر پر از زیبایی و تاریخ، همچون بازگشتی به گذشته‌ای پر از شکوه و هنر است. از باغ‌های دلگشا و آرامگاه‌های تاریخی گرفته تا بازارهای رنگارنگ و جشنواره‌های پرشور، شیراز به عنوان نگین فرهنگی ایران، هدایای بی‌پایانی برای مسافرانش دارد.
این شهر با مهمان‌نوازی بی‌نظیر مردمش و جاذبه‌هایش که هر کدام داستانی دارند، یادگارهایی از فرهنگ و تاریخ را به بازدیدکنندگان هدیه می‌دهد. با قدم زدن در کوچه‌های تاریخی و چشیدن طعم غذاهای سنتی، شما نه تنها یک سفر، بلکه یک تجربه ناب از فرهنگ و هنر ایرانی خواهید داشت.
شیراز، این نگین درخشان ایران، منتظر است تا شما را با دنیای رنگارنگ و باستانی‌اش شگفت‌زده کند. پس بلیط اتوبوس تهران شیراز را رزرو کنید تا به عمق تاریخ و فرهنگ سفر کنید.
توجه: وب‌سایت “بخون” مسئولیتی در قبال محتوای این مقاله ندارد.
